کشف “اوپیورفین” ؛ یک ماده جدید طبیعی ضد درد در بدن
براساس تحقیقات تازه بدن انسان به طور طبیعی مسکنی تولید می کند که تاثیر آن چندین برابر داروی ضد درد “مورفین” است.
در موش ها، تزریق مقدار کمتری از این ماده – موسوم به “اوپیورفین” – با قدرت بیشتری نسبت به مورفین، باعث کاهش درد شد.
پژوهشگران موفق به جدا کردن این ماده در بزاق انسان شدند. با این حال آنها معتقدند اوپیورفین در دیگر بخش های بدن نیز ممکن است وجود داشته باشد.آنها برای مطالعه اثرات اوپیورفین در مهار درد، آن را به موشهایی تزریق کردند که درد بصورت شیمیایی یا مکانیکی در آنها ایجاد شده بود.
نتیجه نشان داد که تزریق یک میلی گرم اوپیورفین به ازای هر کیلوگرم از وزن می تواند درد شدید در موش ها را به اندازه تزریق شش میلی گرم مورفین به ازای هر کیلوگرم از وزن، کاهش دهد.
پژوهشگران هنوز به درستی به سازوکار این امر پی نبرده اند، اما آنها معتقدند اوپیورفین می تواند مانع از تخریب انکفالین ها شود. انفکالین ها مواد شیمیایی موجود در سیستم اعصاب مرکزی هستند که با تنظیم واکنش بدن نسبت به درد باعث کاهش درد می شوند.
سازوکار احتمالی
پژوهشگران اکنون امیدوارند که به سازوکارهای رها شدن این ماده شیمیایی در بدن پی ببرند.
پرفسور کاترین روژه از انستیتوی پاستور در پاریس می گوید که یافته های آنها بصورت بالقوه راهی برای دستیابی به درمان های تازه ای برای فرونشاندن درد می گشاید.
اما وی می گوید: “ما در ابتدا باید موارد استفاده دارویی اوپیورفین و اثرات سمی آن را مورد مطالعه قرار دهیم.”
جان وود؛ استاد عصب زیست شناسی زیستی و مولکولی دانشگاه لندن می گوید: “کشف این موضوع که بزاق دهان حاوی یک پروتئین ضد درد است، بسیار جالب است و درپی کشف فعالیت های پروتئین مشابه در موش ها و گاوها حاصل شده است. این پروتئین ها همگی مانع از تجزیه پروتئین های طبیعی مشابه به مورفین می شوند که مسیر عبور درد در مغز را سد می کنند.”
با این حال پرفسور وود معتقد است که هنوز شواهد قوی که نشان دهد این پروتین ها در کنترل فیزیولوژیکی احساس درد موثر هستند وجود ندارد.
اوپیورفین
در بزاق انسان ترشح و از آن استخراج شده است و قدرت مهاری دوگانه بر روی
اکتو-اندوپپتیداز خنثی انسانی (hNEP) و اکتو پپتیداز انسانی (hAP-N) دارد و
به عبارت دیگر پپتیدی است که دو اکتو آنزیم تجزیهکننده انکفالینها را
مهار میکند. اوپیورفین با فعال کردن مسیر انتقال وابسته به اوپیویید
آندوژن، واجد فعالیت ضد درد بالقوهای در مدلهای درد شیمایی و مکانیکی است
و عملکرد آن شباهت زیادی به پپتید سیالورفین (Sialorphin) موش صحرایی دارد
که یک مهارکننده حس درد است و با تقویت مسیرهای انکفالینرژیک وابسته به
گیرنده اوپیوییدی میو و دلتا آندوژنی اعمال اثر میکند.
لذا
اوپیورفین انسانی یک مدولاتور ضددرد طبیعی برای مسیرها وابسته به اوپیویید
به شمار میآید. تحقیقات اولیه در حیوان موش سوری نشان داده که اثر ضد درد
اوپیورفین تقریبا شش برابر مورفین است و دوز یک میلیگرم/کیلوگرم آن اثر
ضددرد مشابه دورز سه – شش میلیگرم/کیلوگرم مورفین دارد. قدرت بازدارنده حس
درد اوپیورفین در مدل رفتاری درد مکانیکی حاد (آزمایش درد سوزنی) در موش
صحرایی به اندازه مورفین موثر است؛ لذا کشف اوپیورفین از بعد فیزیولوژیکی
مسائل مربوط به اوپیوییدهای آندوژن، به خصوص حالتهای مربوط به خلق و خو و
احساس حس درد، فوقالعاده جالب و هیجانانگیز است.
چنانچه
اوپیورفین خصوصیات مزبور را در بدن داشته باشد، میتوان کاربردهای درمانی
برای آن در نظر گرفت و از آن در درمان بهره برد. به علاوه از آنجایی که
اوپیورفین مولکول سادهای دارد، میتوان آن را در مقادیر فراوان سنتز نمود و
نیز با ادامه تحقیق بر روی ارتباط ساختمان – فعالیت آن، مشتقات آن را تهیه
کرد و مورد مطالعه قرار داد.
🆔 @metallurgydata کانال تلگرام دانش