عدد 19 معجزه دیگر قرآن مجید

قرآن کریم آخرین کتاب آسمانی است که بر آخرین پیامبر الهی حضرت محمد مصطفی(ص) فرود آمد و جهان و جهانیان را به نور کمال و هدایت مزین کرد. این کتاب گرانسنگ علاوه بر اینکه معجزه جاوید پیامبر گرامی اسلام(ص) بود، نشان صدق و راستی نبوت آن حضرت نیز محسوب می شد. از این‎رو اعجاز قرآن، از همان اوایل ظهور اسلام مورد توجه و اهتمام مسلمانان قرار گرفت و علما و دانشمندان در طول تاریخ برای دفاع از ساحت قرآن کریم و اثبات اعجاز آن، کتاب ها و مقالات زیادی نوشتند که مراجعه به آنها این مدعا را اثبات می کند. این بزرگان نظری همه جانبه به اعجاز قرآن داشتند و وجوه مختلفی را برای آن بیان کرده اند. نیز گفته‎اند که کلام الهی علاوه بر فصاحت و بلاغت (اعجاز بیانی) از جنبه هایی از اعجاز برخوردار است که در هیچ کتاب دیگری نظیر ندارد؛ مانند آموزه ها و معارف عالی (اعجاز معانی)، هماهنگی و عدم وجود اختلاف، اخبار غیبی، طرح مسائل دقیق علمی (اعجاز علمی)، آفرینش های هنری و... .
گفتنی است هیچ‎کس نمی تواند مدعی بررسی همه‎جانبه ابعاد اعجاز قرآن باشد؛ زیرا بسیاری از رمزها و شگفتی های قرآن، هنوز بر ما پوشیده مانده است و این مجال برای تمامی محققان و پژوهشگران فراهم است تا با تدبّر و تعمّق بیشتر در قرآن کریم پرده از این رمزها بردارند.
یکی از جنبه های نوظهور اعجاز قرآن که در قرن اخیر مورد توجه قرآن‎پژوهان قرار گرفته و کتاب های زیادی در رد و اثبات آن نوشته شده است، اعجاز عددی و نظم ریاضی قرآن کریم است. نویسندگان زیادی در پی اثبات نظم اعجازگونه عددی و ریاضی این کتاب الهی هستند. در این نوشتار قصد داریم تا پژوهشی درباره این جنبه اعجاز قرآن داشته باشیم و ضمن بیان بعضی موارد آن، دیدگاه موافقان و مخالفان را یادآوری کرده و در نهایت نظر نهایی را درباره اعجاز عددی قرآن، بیان کنیم.
طلیعه نظریه اعجاز عددی و ریاضی قرآن
این نظریه که بیانگر نظم اعجازگونه عددی و ریاضی قرآن کریم است، نخستین بار از سوی دکتر رشاد خلیفه مطرح و باعث حیرت و شگفتی مردم شد. دکتر رشاد خلیفه در خانواده ای از صوفیان مصر، در شهر «طنطه» متولد شد. وی تحصیلات جدید خود را تا مقطع کارشناسی در دانشکده کشاورزی «عین الشمس» قاهره گذراند، آن‎گاه در دانشگاه آریزونای آمریکا در سال های 1959 تا 1961 میلادی، مقطع کارشناسی ارشد را پشت سر گذاشت، و سپس دکترای خود را در رشته بیوشیمی گیاهی در سال 1964 میلادی از دانشگاه کالیفرنیا دریافت کرد.[1]
او سه سال مداوم درباره قرآن با استفاده از رایانه، تحقیق کرد و نتایج تحقیقات خود را در سال 1351 شمسی (1972م) به رسانه های گروهی و روزنامه ها داد.[2] کتاب وی نیز با عنوان معجزه القرآن الکریم در سال 1983 در بیروت[3] و به زبان انگلیسی در آمریکا چاپ شد.[4]
رشاد خلیفه در سال 1357شمسی (1978م) موسسه تبلیغی «روح حق» را با کمک جمعی از مسلمانان، در شهر توسان بنیان گذاشت و همراه با سخنرانی در این محل و سایر اماکن و مجالس، سعی در تبلیغ دین مبین اسلام داشت و محور کار خود را قرآن مجید قرار داده بود.
وی همچنین صاحب ترجمه قرآن به زبان انگلیسی در دوازده جلد، به نام ترجمه استاندارد انگلیسی از قرآن کریم است که ده سال برای به دست آوردن یک متن انگلیسی بهتر و نزدیک‎تر به اصل قرآن، تلاش کرد. او انگیزه خود را از این ترجمه، وجود نارسایی‎ها و غلط های فاحشی می داند که در ترجمه های موجود به زبان انگلیسی وجود دارد که گاه این تحریفات عمدی است.[5]
اما آنچه باعث شهرت دکتر رشاد خلیفه در جهان است، نظریه اعجاز عددی قرآن و موضوع عدد 19 و مفتاح حروف مقطعه در قرآن است که وی در کتاب خود معجزه القرآن الکریم به طرح آن پرداخت. وی معتقد بود کلید رمز اعجاز قرآن، عدد 19 است که برابر با تعداد حروف «بسم الله الرحمن الرحیم» است و این آیه را کلید معجزه جاوید قرآن می دانست که بر سینه پاک پیامبر گرامی اسلام(ص) توسط فرشته وحی نازل شده است؛ بنابراین به دنبال مصادیق عدد 19 یا مضربی از این عدد در قرآن بود و نمونه های قرآنی بسیاری بیان کرد. وی همچنین در پی اثبات اعجاز قرآن، سراغ حروف مقطعه قرآن رفت و برای کشف معانی و اسرار حروف مقطعه، از رایانه کمک گرفت و به نتایجی در این زمینه رسید که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
نسبت حرف «ق» در سوره «ق» از تمام سوره های قرآن بدون استثنا، بیشتر است.
مقدار تکرار حرف «ص» در سوره «ص» به تناسب مجموع حروف سوره، از هر سوره دیگر بیشتر است. نیز حرف «ن» در سوره «قلم» بیشترین تکرار را در 114 سوره قرآن دارد و مواردی از این دست.[6]
این کار رشاد خلیفه، مورد اقبال و ادبار قرآن‎پژوهان قرار گرفت؛ به گونه‎ای که همواره بحث هایی در تأیید یا رد نظریه اعجاز عددی وی وجود داشته و دارد و امروز کتاب‎هایی بسیاری در این زمینه به رشته تحریر درآمده است.
یکی از کسانی که راه رشاد خلیفه را ادامه داد، قرآن‎پژوه معاصر مصری، عبدالرزاق نوفل است که در کتاب خود الإعجاز العددی فی القرآن الکریم و معجزة الأرقام والترقیم به طرح، بسط و توسعه نظریه اعجاز عددی قرآن پرداخت و با بیان پاره ای از کلمات کلیدی قرآن و تکرار آنها در قرآن، نکات جالبی را در این‎باره استخراج کرد که باعث حیرت و تعجب همگان شد. اکنون به برخی از این موارد اشاره می شود:
کلمات «دنیا» و «آخرت» به صورت مفرد در آیات قرآنی به طور مساوی، هر کدام 115 مرتبه به کار رفته است.
دو کلمه «شیطان» و «ملائکه»، در قرآن 68 مرتبه به صورت جداگانه به کار رفته است.
لفظ «حیات» و مشتقات آن به اندازه لفظ «موت» و مشتقات آن، 145 مرتبه در قرآن به کار رفته است... .[7]
همچنین ابوزهراء النجدی، قرآن‎پژوه شیعی در ادامه پژوهش نوفل، به مواردی دیگر از اعجاز عددی قرآن دست یافت که در کتاب خود به نام مِن الإعجاز البلاغی والعددی للقرآن الکریم مطرح کرد که به نمونه ای از آنها اشاره می شود:
کلمه «ساعة» 24 مرتبه و به تعداد ساعت‎های شبانه روز در قرآن به کار رفته است. همچنین«سماوات السبع» 7 مرتبه، «سجده» و مشتقات آن 34 مرتبه و به تعداد سجده های نمازهای شبانه‎روز، لفظ «شیعه» و مشتقات آن 12 مرتبه و مشتقات «فرقه» 72 بار مطابق با حدیث نبوی(ص) [8] در قرآن کریم به کار رفته است.[9]
افراد دیگری نیز در این زمینه کتاب نوشته اند و هر کدام به بیان جنبه‎ای از اعجاز قرآن پرداخته‎اند.[10]
نکته ای که صاحبان این کتاب‎ها به آن اشاره کرده اند، این است که اعجاز عددی و نظم ریاضی قرآن چیزی نیست که به طور تصادفی و قهری پدید آمده باشد، بلکه ارتباط موضوعی کلمات و تناسب در تکرار الفاظ قرآن و همچنین اعجاز عدد 19 و رموز حروف مقطعه، از روی حکمت و هدف بوده است که امروز با تدبر و تفکر در آیات قرآنی و همچنین استفاده از رایانه به دست آمده است و همه این موارد دلالت بر اعجاز قرآن دارد. البته اینها در حد وسع و توان کم و محدود، صورت گرفته است و چه بسا با تأمل و دقت بیشتر رمزهای بیشتری از قرآن کشف شود، چنان‎که این اتفاق افتاده است. حال با وجود چنین اعجازی در قرآن که از توان همه انسان‎ها خارج است، چگونه ممکن است این آیات، از فرد امی و درس‎نخوانده ای مانند پیامبر گرامی اسلام(ص)صادر شده باشد؟! بنابراین قرآن کتابی الهی و آسمانی و معجزه جاوید آخرین پیامبر اسلام است که برای همه جهانیان نازل شده است.
نکته دیگر اینکه فهم و درک اعجاز عددی و ریاضی قرآن، نیازی به دانستن علوم و فنون مشکل و پیچیده قرآنی و آشنایی عمیق با زبان عربی ندارد. همه انسان‎ها می توانند به این شمارش اقدام نمایند و حقایق نهفته در آن را تجربه کنند. از سوی دیگر چون این مباحث با زبان اعداد و ریاضی بیان شده است، دیگر جایی برای اختلاف‎نظر در مورد اعداد وجود نخواهد داشت. مباحث اعجاز عددی، مستند هستند و هر کسی آن را تصدیق می کند.
کتابشناسی اعجاز عددی و ریاضی قرآن

تعداد کتاب‎ها و مقالاتی که درباره اعجاز عددی و ریاضی قرآن نوشته شده است، بسیار زیاد است؛ به‎گونه‎ای که شمارش و بیان همه این موارد، کاری بس مشکل است. در این نوشتار سعی شده کتاب‎ها، مقالات و پژوهش‎هایی که تا به حال در این زمینه صورت گرفته است، معرفی شود. برای این منظور، با مراجعه به مهم‎ترین کتابخانه‎های کشور در قم، تهران و مشهد و جستجو و تتبع فراوان در اینترنت، به تألیفات ذیل دست یافتیم که برای این حقیر نیز مایه شگفتی بود!
برای سهولت دسترسی به این تألیفات، آنها را در سه بخش کلی تقسیم بندی کرده‎ایم:
بخش اول: کتاب‎ها
بخش دوم: مقالات
بخش سوم: سایت‎ها
گفتنی است کتاب‎ها و مقالاتی که امکان دسترسی به کتاب و محتوای آنها وجود داشت، به صورت تفصیلی معرفی شده‎اند و در مورد بقیه کتاب‎ها به مشخصات اجمالی کتاب‎ها، بسنده شده است.
بخش اول: کتاب‎ها
 
الف)کتاب‎های تفصیلی
1. آیت کبری، معجزه جاوید قرآن کریم؛ سیدمحمد فاطمی، چ 1، تهران: مؤلف.
نویسنده در این کتاب با توجه به عدد 19 و نوزده حرفی بودن «بسم الله الرحمن الرحیم»، به صورت گسترده و مستدل به بیان اعجاز عددی قرآن پرداخته است. نویسنده در این‎باره می نویسد:
«اساس این معجزه مسلم جاودانی بر یک نظام عجیب ریاضی مبتنی است که شمار حروف مقطعه سرآغاز سوره‎ها در هر کدام از آنها به تنهایی یا به صورت گسترده در بین سور، مضرب صحیحی از تعداد حروف نوزده‎گانه « بسم الله الرحمن الرحیم »، اولین آیه قرآن کریم می‎باشد. بررسی این حجت قاطع با توجه به حالات و شرایط زمانی و مکانی نزول وحی نشان می‎دهد که طرح و ابداع یک چنین شبکه پیچیده و رابطه خارق‎العاده حروف و کلمات که نظیر آن در سرتاسر تمدن بشری، در هیچ کتاب دیگری دیده نشده است، خارج از قدرت و فکر و هوش انسان است و احتمال وقوع آن نیز بر حسب تصادف، غیرممکن و کاملاً مردود است».
این کتاب در شانزده بخش و 152 صفحه سامان یافته و بدون حروفچینی و به صورت دست‎نوشت اصلی به چاپ رسیده است.
2. اعجاز قرآن، تحلیل آماری حروف مقطعه؛ رشاد خلیفه؛ ترجمه سیدمحمدتقی آیت‎اللهی؛ شیراز: دانشگاه شیراز.
این کتاب از نسخه اصلی انگلیسی کتاب رشاد خلیفه به وسیله سیدمحمدتقی آیت‎اللهی ترجمه و در هفت فصل تنظیم شده است. مترجم مطالبی را نیز به صورت ضمیمه در این کتاب آورده است. کتاب در سال 1365 شمسی از سوی انتشارات دانشگاه شیراز چاپ شده است.
3.الاعجاز العددی للقرآن الکریم؛ عبدالرزاق نوفل؛ 3 ج، قاهره: دارالشعب.
پس از دکتر رشاد خلیفه، نظریه اعجاز عددی قرآن به‎وسیله عبدالرزاق نوفل، قرآن‎پژوه معاصر مصری بسط و گسترش پیدا کرد. وی در این کتاب که در سه بخش تنظیم شده است، به بیان پاره‎ای از کلمات کلیدی قرآن پرداخته که با هم ارتباط و تناسب دارند. او در مقدمه کتاب خود بیان می‎کند که اینجانب، در سال 1959 میلادی در خلال تألیف کتاب الاسلام دین و دنیا متوجه شدم تعداد لفظ «دنیا» در قرآن مساوی با لفظ «آخرت» است. همچنین در سال 1968 میلادی، هنگام تألیف کتاب عالم جن و ملائکه دریافتم که کلمه «شیطان» به اندازه کلمه «ملائکه» در قرآن به کار رفته است و این مسئله باعث تعجب من شد.
نوفل پس از پژوهش در قرآن، مواردی دیگر از اعجاز قرآن را در سه بخش زیر سامان داد:
1. موضوعاتی که مثل و مانند یکدیگرند؛
2. موضوعاتی که در تقابل و تضاد با یکدیگرند؛
3. موضوعاتی که با یکدیگر مرتبط هستند.
وی در پایان کتاب چنین نتیجه می‎گیرد:
1. قرآن معجزه است و امکان ندارد که نظم ریاضی قرآن تصادفی و اتفاقی باشد؛
2. مواردی که گفته شد، تنها گوشه‎ای از این اعجاز است و اگر در قرآن تدبر و تأمل شود، موارد بیشتری از این نوع اعجاز کشف خواهد شد؛
3. اعجاز عددی قرآن، اعجازی حقیقی و ملموس است نه اعجاز ادعایی و این نوع اعجاز قابل مناقشه نیست؛ زیرا زبان اعداد و ریاضی برای همه پذیرفتنی است.
گفتنی است که این کتاب دو بار به فارسی ترجمه شده است:
1. ترجمه به وسیله مصطفی حسینی طباطبایی به نام اعجاز عددی در قرآن کریم در سال 1362؛
2. ترجمه از سوی سعید همایون به نام معجزه اعداد در قرآن کریم سال 1383.
4.اعجازات حدیثة، علمیة و رقمیة فی القرآن؛ رفیق ابوالسعود؛ الطبعة الخامسة، دمشق: دارالمعرفه، 2001 م.
ایشان در کتاب خود مطالبی شبیه مطالب عبدالرزاق نوفل دارد و به بیان پاره‎ای از موضوعات مرتبط با هم، و ارقام مربوط به آنها می پردازد و از این طریق اعجاز قرآن را ثابت می‎کند؛ مانند:
الرحمن57 مرتبه الرحیم 114 مرتبه
الجزاء 117 مرتبه المغفره 234 مرتبه
العسر 12مرتبه الیسر 36 مرتبه
الفجار 3 مرتبه الابرار 6مرتبه
لازم به ذکر است که این کتاب مورد استقبال مسلمانان قرار گرفت و چندین بار چاپ شد. کتاب حاضر بار اول در سال 1991 میلادی در دمشق چاپ شد و چاپ پنجم آن نیز در سال 1418 ق وارد بازار شد.
5.اسرع الحاسبین، ملامح جدیده للاعجاز العددی فی القرآن الکریم؛ عاطف علی صلیبی؛ الطبعة الاولی، دمشق: دارالشجره، 2001م.
نویسنده در این کتاب که دارای هجده مبحث است، به صورت بسیار دقیق و پیچیده، حروف مقطعه را بررسی کرده و آنها را که دارای حروف مشترک هستند، در یک گروه دسته بندی و ارتباط آنها با آیه بسمله و ترتیب نزول قرآن را، با استفاده از اعداد و ارقام بیان کرده است. در انتهای کتاب نیز حروف سوره‎های قرآن کریم را در یک جدول به تفکیک سوره آورده است. این کتاب 329 صفحه دارد و چاپ اول آن در تاریخ 2001 میلادی است.
6.اعجاز العددی فی سورة الفاتحة؛ طلحة جوهر؛ الطبعة الاولی، دمشق: الحکمة، 1418 ق.
ایشان محور بحث در کتاب خود را عدد 19 قرار داده است و به بحث درباره ارتباط میان آیه بسمله، سوره فاتحه و عدد 19 پرداخته است. همچنین به اعجاز در کلمات فرد و زوج سوره فاتحه پرداخته است و در نهایت از تمام این موارد، اعجاز عددی و نظم ریاضی قرآن را نتیجه گرفته است.
7.الله یتجلى فی آیاته؛ عبد الدائم الکحیل، حلب: دار الرضوان، 2005م، 112ص.
این کتاب دارای سه قسمت و یک خاتمه است:
در قسمت اول تحت عنوان «آیات الله فی آفاق الارقام»، به نظام دقیق لفظ جلاله «الله» در قرآن می‎پردازد و مواردی از ارتباط آن با عدد 7 را بیان می‎کند.
در قسم دوم به مصادیق «الله» در قرآن و ارتباط آن با عدد 7 در آیات مختلف می‎پردازد.
قسم سوم را نیز به «اسماء الله الحسنی» اختصاص داده و مواردی از اعجاز عدد 11 در وحدانیت خداوند را بیان کرده است.
در خاتمه نیز به تکرار لفظ جلاله «الله» و ارتباط با عدد 11، و ارتباط عدد 99 با «اسماء الله الحسنی» اشاره کرده و بیان می‎کند که ارقام، شهادت به وحدانیت خدا می دهد.
در انتهای بحث نیز نتایج زیر را می‎گیرد:
1. حقایق عددی قرآن که قابل خدشه نیست، در قرآن ثابت شده است؛
2. اعجاز قرآن از طریق این اعداد و ارقام ثابت شده است؛
3. برای عدد 7 دلالت‎های زیادی در قرآن می‎توان یافت.
4. اگر تمام دنیا با همه امکاناتشان بسیج شوند، نمی‎توانند کتابی مانند قرآن به صورت نظام رقمی دقیق به وجود آورند.
8.اسرار إعجاز القرآن؛ عبدالدائم الکحیل؛ حلب: دار الرضوان، 2004 م، 160 ص.
این کتاب در شش بخش نوشته شده است که مباحث آن درباره اثبات اعجاز عدد 7 در قرآن است. بخش‎های کتاب عبارتند از:
بخش اول: مقدمه‎ای در وجود نظام تکرار اعداد و ارقام در قرآن که این زبان اعداد، مشترک بین تمامی مردم با عقاید و زبان‎های مختلف است و همین مسئله دلیلی بر علمی‎بودن قرآن است؛
بخش دوم: حقایق علمی با نظام استوار و محکم در قرآن تکرار شده است؛
بخش سوم: پیرامون اعجاز رقمی لغوی؛
بخش چهارم: درباره لفظ جلاله «الله» و ارتباط آن با عدد 7؛
بخش پنجم: درباره موضوع بهشت و جهنم و ارتباط آن با عدد 7؛
بخش ششم: درباره موضوع دنیا و آخرت و ارتباط آن با عدد 7؛
9.اسرار الحروف و الاعداد؛ علی بوصخر؛ قم: 2003 م.
موضوع این کتاب بحث و بررسی درباره اسرار حروف و اعداد در قرآن است. نویسنده معتقد است هر کدام از اسماء الهی، خواص معین و مشخصی دارد که او در این کتاب به بعضی از آنها اشاره کرده است.
10. الاعجاز العددی و الرقمی فی القرآن الکریم؛ حسین سلیمان؛ دار النهج.
این کتاب پژوهشی درباره اعجاز عددی و رقمی قرآن کریم است و در هفت فصل تنظیم شده است. مباحثی درباره نزول قرآن و کتابت آن، نخستین فصل کتاب را تشکیل داده است. نویسنده در این اثر به بررسی عجایب برخی از اعداد قرآن از جمله عدد 19 و 38 پرداخته است. اعجاز عددی سور حوامیم و اسرار فواتح سور از دیگر مباحث کتاب حاضر می باشد. فصل پایانی کتاب به اعجاز رقمی اختصاص دارد و مؤلف، ضمن بیان مراد خود از اعجاز رقمی، به نمونه های آن در قرآن کریم اشاره کرده است.
11. اشارات قرآنیة للعلوم الریاضیة والإعجاز الحسابی؛ عبدالباسط محمود تجیت؛ الهیئة المصریة العامّه للکتاب.
این کتاب، پژوهشی است در حوزه اعجاز علمی و عددی قرآن کریم در عالم هستی. نویسنده در این کتاب تلاش دارد با ارائه تصویری از نظم شگفت‎انگیز موجود در عالم، اعجاز ریاضی قرآن را که اشاره های متعددی به این امور دارد، بیان نماید. وی به اشارات و دلایل قرآنی درباره علوم ریاضی پرداخته و ضمن بررسی اعداد در قرآن کریم و مسئله اندازه گیری، به برخی از قوانین عالم هستی از قبیل پدیده جاذبه زمین، حرکت سیارات بر مدارهای خاص خود و فشار جو و قوانین ریاضی حاکم بر آنها اشاره کرده و معتقد است این مسائل علمی و دقیق در قرآن آمده و از این جهت قرآن معجزه است.
12. أسرار القرآن الرّقمیة فى آیات العترة النّبویة؛ محمّد محمّد هویدى؛ الطبعة الاولی،دار المحجة البیضاء،1427ق، 236 ص.
تحلیلى در مورد اعداد و حروف قرآن و ارتباط آن با برخى از آیات در مورد اهل بیت پیامبر(ص) است. نویسنده، آیات مشهور قرآنى درباره اهل بیت و ولایت را بیان کرده و اسرارى درباره اعداد و حروف خاص مربوط به این آیات را بیان مى‎کند. بررسى اسرار عددى در آیات تطهیر، تبلیغ، مباهله، اولى‎الامر، کونوا مع الصادقین، آیه مودّت، آیه ولایت، آیه اهل‎الذکر و آیات مربوط به حضرت مهدى و سایر امامان از مهم‎ترین مندرجات این کتاب محسوب مى‎شود و ارتباط برخى از اعداد با این آیات و تحلیل علمىِ آنها نیز در پایان کتاب مى‎آید. بررسى ارتباط برخى از اعداد موجود در قرآن درباره عید غدیر خم، اصحاب کساء، افراد مباهله، آیه ولایت، ائمه اثنى عشر،آیه تطهیر، حضرت فاطمه و بسمله، از دیگر مندرجات این کتاب است.
13. آفاق الاعجاز الرقمی فی القرآن الکریم؛ عبدالدائم الکحیل، الطبعة الاولی، دمشق: دار وحی القلم، 2006 م، 189 ص.
در این کتاب درباره اعجاز قرآن از دیدگاه نظم عددی و ریاضی بحث و بررسی شده است. نویسنده به نقش و نظم عدد 7 در قرآن و نسبت بین اعداد و حروف و کلمات قرآن کریم اشاره کرده و ضمن بیان اسرار حروف مقطعه و حروف بسمله، قائل به اعجاز قرآن کریم از نظر نظم عددی و قواعد ریاضی، شده است.
14. اعجاز القرآن العلمی و البلاغی و الحسابی؛ محمدحسن قندیل؛ الطبعة الاولی، مصر: دار ابن‎خلدون للتراث، 2006 م، 302 ص.
این کتاب شامل بررسی ابعاد مختلف اعجاز قرآن کریم به همراه بیان نمونه های آن می باشد.
همچنین در این کتاب به بحث درباره اعجاز بلاغی، علمی و عددی قرآن پرداخته شده و بعد اخلاقی اعجاز قرآن نیز بررسی شده است. از نظر نگارنده، معانی قرآن برای همه مخاطبان و در همه زمان ها است و این خود نوعی اعجاز است. وی در ادامه به بیان نمونه هایی از بلاغت فوق العاده و حقایق علمی و همچنین حساب های پیچیده ریاضی قرآن پرداخته است.
15. الاعجاز العددی فی القرآن الکریم؛ سعید صلاح الفیومی؛ الطبعة الاولی، قاهرة: مکتبة القدس، 2006م، 96 ص.
در این کتاب به بررسی مفهوم و عجایب برخی از اعداد در قرآن پرداخته شده است. مبنای اعداد در قرآن، روش علمی بحث درباره اعداد قرآن و عجایبی از عددهای 7، 10، 11، 40 و 70 در قرآن، از مباحث مهم این کتاب است. عدد 7 در عالم هستی، ارتباط برخی از اعداد با کلمات و جملات قرآنی، شگفتی های سوره اخلاص، عجایبی از عدد 7 و 10 در قرآن و سنت، حضرت عیسی؟ع؟ و برخی از اعداد مربوط به ایشان، اعجاز عدد 40 و اعجاز عددی در علم شیمی و اسرار ترتیب آیات و سور قرآنی، از دیگر مندرجات کتاب حاضر است.
16. أسرار ترتیب القرآن قراءة معاصرة؛ عبدالله ابراهیم جلغوم؛ دار الفکر، 1994م، 167 ص.
بررسی ترتیب سوره های قرآن با استفاده از نظم عددی و هماهنگی دقیق ریاضی در قرآن، موضوع این کتاب است. نویسنده در پی اثبات توفیقی‎بودن ترتیب سوره های قرآن به موارد زیادی از جمله نظم موجود میان سوره های قرآن و روابط دقیق ریاضی میان آنها اشاره می کند.
17. انظمة ریاضیة فی برمجة حروف القرآن الکریم؛ احمد محمد اسماعیل، بغداد: دارالشئون الثقافیة، 1993 م.
این کتاب درباره نظم ریاضی موجود در حروف قرآن کریم است. نویسنده پس از بیان موارد بسیاری از این نظم شگفت انگیز و ریاضی در قرآن، به نکته ها و حقایقی در رابطه با حروف قرآن کریم و ارتباط آنها با اعداد و ارقام موجود در قرآن پرداخته است.
18. اثقل آیة فی القرآن الکریم، اطیاف محسن ماضی؛ بغداد: 2001م.
موضوع این کتاب، بررسی موارد اعجاز عظیم ترین و مهم‎ترین آیه قرآن، یعنی «بسم الله الرحمن الرحیم» است. مؤلف در این کتاب موارد زیادی از عجایبِ این آیه را در رابطه با تکرار بعضی حروف آن، بیان کرده است.
19. الإعجاز العلمی فی القرآن والسنه؛ نایف منیر فارس؛ مکتبة ابن کثیر، دار ابن حزم.
کتاب حاضر پژوهشی درباره مباحث علمی قرآن کریم در زمینه های مختلف و بررسی اعجاز علمی قرآن کریم است. در این نوشتار از جنبه های مختلف، به مباحث علمی مندرج در آیات قرآنی پرداخته شده و سعی شده، تا اعجاز علمی قرآن از جنبه‎های مختلف علمی به تصویر کشیده شود. نویسنده به قوانین مختلف علمی از قبیل علم ستاره شناسی و افلاک، علم زمین شناسی، علم طب، علم فیزیک و علوم عددی و ریاضی پرداخته و با استفاده از دیدگاه‎های مهم کارشناسان این علوم، آیات قرآن کریم را که حاکی از قوانین مربوط به این علوم است را تجزیه و تحلیل علمی کرده است و این قبیل آیات قرآنی که حاکی از علوم بشری و علوم طبیعی است را تفسیر می نماید و بر اعجاز علمی قرآن کریم تأکید می کند.
20. اعجاز ها و شگفتی های قرآن؛ محمدعلی رضایی اصفهانی و محسن ملاکاظمی؛ چ 1، قم: پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، 1386.
پژوهش حاضر درباره اعجاز عملی قرآن است.این کتاب در پنج بخش تدوین یافته است. مؤلّف در بخش اوّل، مباحث مختلفی درباره تفسیر علمی و انطباق قرآن با علوم تجربی مطرح می‎کند و در بخش دوّم با اشاره به نظریه «انفجار بزرگ» به آغاز پیدایش آسمان و زمین می پردازد. همچنین به اعجاز عددی قرآن، چگونگی پیدایش حیات و مسئله تکامل انواع اشاره می کند و در بخش پایانی به مسئله بهداشت و فلسفه برخی از محرّمات و واجبات می پردازد و نتیجه می گیرد که از جمله ابعاد اعجاز قرآن، اعجاز علمی آن است.
21. اعجاز قرآن؛ سیدرضا مؤدّب؛ قم: مرکز جهانی علوم اسلامی، 1386، 248ص.
این کتاب درباره بررسی دیدگاه های معصومین، علمای شیعه و اهل سنّت و مستشرقین درباره اعجاز قرآن است. کتاب حاضر نخست به ضرورت اعجاز قرآن و پیشینه تاریخی آن پرداخته و سپس شرایط اعجاز و سیر تحدّی آن را بیان کرده است. در ادامه دیدگاه معصومین و علمای شیعه و سنّی همچون شیخ مفید، علاّمه طباطبایی، امام خمینی(ره)، فخر رازی و سیوطی مطرح شده و از وجوه گوناگون اعجاز قرآن مانند اعجاز بیانی، عددی، بلاغی و علمی سخن به میان آمده است. در پایان دیدگاه برخی از مستشرقین و معارضین اعجاز قرآن، بیان شده است.
22. أضواءٌ قرآنیة علی ظواهر کونیة فی الآفاق والأنفس؛ محمد سعید مولای؛ الشرکة الجزائریه اللّبنانیة، دار ابن‎حزم.
این کتاب پژوهشی قرآنی در مورد شگفتی‎های علمی جهان طبیعت و قوانین حاکم بر آن و بررسی حقایق انفسی در قرآن است. در این کتاب نخست برخی از جنبه های طبیعی گفته شده در قرآن و قوانین عالم طبیعت بررسی شده و دیدگاه قرآن و همچنین برخی ازدانشمندان در این‎باره به وسیله شده است، سپس برخی از امور عرفانی گفته‎شده در قرآن کریم؛ مانند اسرار معراج پیامبر اکرم(ص) و دیدن ملکوت آسمان‎ها به‎وسیله حضرت ابراهیم؟ع؟ بررسی شده است.
نگارنده با توجه به علم اعداد و ریاضیات به نظم شگفت‎انگیز حاکم بر عالم خلقت پرداخته و پرداختن قرآن به این امور را از دلایل اعجاز قرآن شمرده است. از دیگر مباحث این کتاب، بحث درباره سنت های الهی در زمین و قوانین حاکم بر طبیعت، مفاهیم ثابت و قوانین حرکت و ریاضیات و مطنق در جهان است.
23. اعجاز الرقم 19 فی القرآن الکریم؛ بسام نهاد جرار؛ الطبعة الثانیة، بیروت: دارالنفائس، 1414 ق،175ص.
نویسنده پس از بیان توضیحاتی درباره تحقیقات دکتر رشاد خلیفه در مورد اعجاز عدد 19، مواردی از اشتباهات وی را یادآوری می‎کند و در ادامه در طی چهار فصل و یک خاتمه، به اثبات اعجاز عددی قرآن به‎ویژه عدد 19 می‎پردازد. وی در فصل اول کتاب (ص 141- 128) به موارد زیادی از اعجاز عدد 19 در حروف مقطعه می‎پردازد که مرتبط با عدد 19 یا مضرب‎های این عدد می‎باشند. در فصل دوم نیز به مواردی از اعجاز عدد 19 پیرامون ماه و خورشید و روابط بین آنها و بعضی اصطلاحات بشری می‎پردازد. ایشان در مباحث مقدماتی کتاب خود در پاسخ به کسانی که به‎دلیل قداست عدد 19 در بعضی فرقه‎های ضاله، به مخالفت با این اعجاز برخاسته‎اند، می‎نویسد:
«درست است که طائفه منحرفه بهائیت، عدد 19 را مقدس می‎شمارند و سال و ماه خود را تقسیم بر 19 می کنند؛ اما این مسئله مانع از تحقیق و بررسی در رابطه با عدد 19 نمی باشد؛ چراکه بداستفاده‎کردن از چیزی منافات با استفاده صحیح دیگران ندارد.... چرا که ما می‎دانیم، قبل از اسلام و در دوران جاهلیت، اعراب در مراسم حج شرکت نموده و آن را همراه با انواع انحرافات و بدعت‎ها به جا می‎آوردند؛ در حالی که اسلام به خاطر اعمال خرافی عرب جاهلیت، هیچ‎گاه حج را ملغی نکرد، بلکه به مخالفت با انحرافات در حج پرداخت و حج ابراهیمی را تأیید فرمود.
بنابراین تقدس اعداد در اسلام هیچ جایی ندارد و موضع مسلمانان نیز کاملاً روشن و واضح است. آنان هیچ عددی را مقدس نمی شمارند، در حالی که می‎دانند خدای واحد یکی است و خداوند هفت آسمان را خلق کرد و مسلمانان هفت‎باره دور کعبه طواف می‎کنند و می‎دانند که هفته، هفت روز است و مسلمانان در سجده بر هفت عضو از اعضای بدن تکیه می کنند و... . آیا این مسئله باعث می‎شود که مسلمانان عدد یک یا هفت را مقدس بشمارند؟! آیا اعجاز عدد 19 مبتنی بر قداست این عدد است؟! کدام حکم نقلی و منطق عقلی آن را تأیید می کند؟»
این کتاب 175 صفحه دارد.
24. ارهاضات الاعجاز العددی فی القرآن الکریم؛ بسام نهاد جرار؛ نون للدراسات القرآنیة، 1991م.
این کتاب دارای مقدمه، شش فصل و یک خاتمه است. نویسنده در فصل اول به مدخل بحث اعجاز عددی قرآن در سوره مدثر می‎پردازد، و بحث عدد 19 را مطرح می‎کند. در فصل دوم به اعجاز قرآن در ترتیب سور می‎پردازد و در آخر نتیجه می‎گیرد که ترتیب آیات و سوره های قرآن توفیقی است. در فصل سوم بحث اعجاز عدد 19 در حروف مقطعه را مطرح می‎کنند. فصل چهارم را به بحث حروف ابجد و اعجاز عددی در رابطه با آنها اختصاص می‎دهد. در فصل چهارم اعجاز ریاضی در عالم ستارگان و فلک را مطرح می‎کند. و در فصل پنجم نیز به اعجاز عدد 285 در سوره جن و ارتباط آن با عدد 19 می‎پردازد و در خاتمه اعجاز قرآن را از این طریق اثبات می‎کند.
گفتنی است این نویسنده کتاب‎ها و مقالات زیادی دربارهدر مورد اعجاز عددی قرآن دارد.[11]
25. تسعة عشر ملکاً، بیان ان فریة الاعجاز العددی للقرآن خدعة بهائیة؛ حسین ناجی محمد محی الدین؛ قاهره: الزهراء للاعلام العربی، 1405ق.
همان‎طور که از نام کتاب پیداست، نویسنده به‎شدت به کسانی که عدد 19 را یکی از اسرار قرآن می دانند، حمله می کند و آن را نقشه و نیرنگ بهائیت می‎داند. وی یادآور می شود که عدد 19 از شعارهای بهائیان است که در نظر مسلمانان، این فرقه مرتد و کافر هستند و شواهدی می‎آورد که سال در نظر آنان 19 ماه است، هر ماه، 19 روز است، کتاب البیان آنان 19 قسمت است و هر قسم آن 19 باب است و نمازهای و یومیه آنها نیز 19 رکعت است و ... . در بخش دیگر بیان می کند که عدد 19 مختص قرآن نیست و جملاتی را نشان می‎دهد که بدون استفاده از رایانه، بر اساس عدد 19 شکل گرفته است؛ در حالی که مطالب آن باطل است. برای نمونه جمله: «لابعث و لا حساب و لاجهنم، لاصراط و لاجنه و لانعیم و ...»، 19 حرف و 4 الف دارد.