باورِ تاریخی است که برخی از دانشمندان، جشن میلاد مسیح (نوئل) را در اصل جشن ظهور میترا (دهخدا، ذیل «یلدا» و به احتمال فراوان مسیح را جلوه ای از ایزد میترا دانسته اند. قدمای ما نیز بنا بر استدلال بالا، به پیوند یلدا با تولد مسیح یا مهر قایل بودند.
💫مفهوم شب یلدا💫
یلدا از دوبخش یل به اضافه دا تشکیل شده است
یل + دا = یلدا
زبان لری که ازبازمانده های زبان هخامنشیان است یل را به معنای بزرگ دانند وبه مادر دا گویند. به مادر دی هم میگویند
مادر = دا = دی
هخامنشیان اعتقاد داشتند که شب اول زمستان دانه های گیاهان در زیر خاک
جوانه میزنند وشروع به روییدن میکنند وبه همین سبب اولین ماه زمستان را دی
میگویند.
اینکه بعضیها میگویند معنی کلمه یلدا یعنی بلندترین شب سال غلط میباشد
پس معنی یلدا یعنی رویش و زایش میباشد
یلدا = رویش بزرگ
اشعاری زیبا از شاعران بزرگ در وصف شب یلدا تقدیم به شما بزرگواران🌹🌺
🌿🍂
سعدی:
نظر به روی تو هر بامداد
نوروزی‌ست
شب فراق تو هر شب
که هست یلدایی‌ست
🌿🌺
فیض کاشانی:
چه عجب گر دل من روز ندید
زلف تو صد شب یلدا دارد
🌹🌹
اوحدی:
شب هجرانت٬ ای دلبر٬
شب یلداست پنداری
رخت نوروز و دیدار تو
عید ماست پنداری
عبید زاکانی:
با زلف تو قصه‌ای‌ست
ما را مشکل
هم‌چون شب یلدا
به درازی مشهور
🌿🌺💚
خواجوی کرمانی:
هست در سالی شبی
ایام را یلدا ولیک
کس نشان ندهد که ماهی را
دو شب یلدا بود
🌿🌺
سلمان ساوجی:
شب یلداست هر تاری
ز موی‌ات٬ وین عجب کاری
که من روزی نمی‌بینم٬
خود این شب‌های یلدا را
🌿🌺
انوری:
با بهار رخ‌ات تواند گفت
شب یلدا که روز نوروزم
🌿🌺
حافظ:
صحبت حکام ظلمت
شب یلداست
نور ز خورشید
جوی بو که برآید
🌿🌺
صائب:
روزی دل گشت از
زلف دراز او مرا
آنچه بر بیمار از طول
شب یلدا گذشت
🌿🌺
خاقانی:
هست چون صبح آشکارا
کاین صباحی چند را
بیم صبح رستخیز است
از شب یلدای من
🌿🌺
دهلوی:
هر شبی در غم هجرت
شب یلداست مرا
که به سالی به جهان
یک شب یلدایی هست
🌿🌺
سعدی:
روز روی‌اش چو برانداخت
نقاب شب زلف
گفتی از روز قیامت
شب یلدا برخاست