سقز یا کندر از جمله مفید ترین گیاهان دارویی است که مصرف آن فواید بسیاری را برای سلامت فرد به دنبال دارد. قسمت اصلی این گیاه که مورد استفاده قرار می گیرد شیره این گیاه است که مصارف بسیاری را در طب سنتی و صنایع غذایی دارد. در ادامه با دکتر سلام همراه باشید.
خواص سقز (wild pistacio) شامل درمان یبوست، پاکسازی معده، جلوگیری از پوسیدگی دندان و جلای آن، رفع بوی بد دهان، تقویت چشم و درمان کچلی است.
سقز صمغ یا شیره غلیظ درخت بنه است. معمولا از تنه این درخت در فصل پاییز به طور طبیعی یا با ایجاد شکاف صمغی خارج میشود که در فارسی به آن سقز گویند و در ساخت آدامس مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین خواص درمانی و صنعتی بسیاری دارد. نامهای دیگر سقز، بنه و پسته کوهی است. درخت سقز از تیره پستهایان بوده با ارتفاع ۲ تا ۷ متر که گاهی به ۹ متر هم میرسد و معولا در کوهستانهای با آب و هوای نه چندان سرد میروید. عمر درخت سقز طولانی بوده در بعضی مناطق ایران درختهایی با عمر ۱۵۰۰ سال یافت میشود و در حال حضر جزو لیست درختان حفاظت شده قرار دارد. قسمتهای مورد استفاده درخت سقز، میوه، برگ، صمغ و گالهای گیاه است. سقز داررای تربانتین و کلوفان است که از درجه خلوص بالایی برخوردار میباشد. به طور کلی سقز جزو دسته صمغهایی قرار میگیرد که دارای خواص دارویی، خوراکی و صنعتی فراوان است و در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. برای آشنایی بیشتر با مضرات و خواص سقز با ما همراه باشید.
خواص سقز (طبیعت، خواص درمانی و کاربردهای سقز)
طبع تازه آن گرم و خشک است و خشک شده آن خیلی گرم و خشک میباشد. برخی خواص دارویی سقز (بنه) عبارتند از:
جویدن سقز نقش بسیار مهمی در پاکسازی معده و دستگاه گوارش دارد.
جویدن سقز بوی بد دهان را رفع و برای افرادی که دچار خشکی دهان هستند، جویدن مستمر آن توصیه میشود.
به نظر بسیاری از دندانپزشکان، استفاده از خواص سقز برای سفیدی رنگ دندانها و جلوگیری از پوسیدگی آنها بسیار مفید است.
خوردن شیره سقز در حالت ناشتا، باعث دفع سنگ کلیه خواهد شد.
نرم کردن سینه و تسکین دردهای ریوی، از خواص سقز بوده به این منظور از پودر سقز به صورت خوراکی استفاده میشود.
صمغ درخت بنه (سقز) مخلوط با روغن زیتون، جهت بر طرف کردن و رمها و ترک پوست و خارش آن سودمند مىباشد.
مالیدن شیره سقز روی زخم به التیام آن کمک میکند و مخلوط سقز با عسل و عصاره آلوئه ورا جهت التیام زخم های دیابتی موثر است.
یکی دیگر از خواص سقز، تقویت چشم،تسکین دردهای مفصلی و روماتیسمی است، به این منظور سقز را باید بخاپز استفاده کرد.
برای پاک کردن کبد و رفع سردرد از ترشی بنه میتوان استفاده کرد.
از شیره سقز برای درمان یبوست استفاده میشود، همچنین به هضم غذا کمک کرده و اشتها آور است.
ابن سینا از خواص سقز، برای درمان برخی بیماریهای گوارشی استفاده میکرده است.
مخلوط صمغ سقز با زفت برای درمان کچلی موثر است.
سقز همانند آنتی بیوتیک، با باکتریهای عامل زخم معده و زخم اثنی عشر مقابله میکند.
جهت رفع کمخونی از بنه میتوان استفاده کرد، معمولاً در غذاهای محلی مانند کشک به جای گردو از بنه استفاده میکنند.
خوردن میوه بنه جهت تقویت نیروی جنسی مفید میباشد.
میوه بنه داراى ویتامین هاى A, B, D مىباشد و به همین جهت مقوى اعصاب بوده و ترک لب را معالجه و از شب کورى جلوگیرى مى کند.
از میوه یا دانه بنه، روغن خوراکی بسیار خوبی به دست میآید که داروی طحال است.
کاربرد سقز در صنایع
کاربردهای دیگر سقز، در صنایع ساخت چسب، لاک، صنایع رنگ، صنایع پلیمری و صنایع داروسازی است، همچنین به عنوان املسیون در تهیه روغنهای چاپ، پارکت و کفپوش از آن استفاده میشود. کلوفان خام موجود در این صمغ، به عنوان حجیم کننده و پرکننده صمغ های گرانبها، آهار کاغذ، چسب و از مشتقات آن در روغنهای معدنی، مرکب چاپ روزنامهها، محلولهای چسبی، روغنهای کابل، مایع جوشکاری، کف پوش، تهیه رزینات فلزی، صنایع کاغذهای اختصاصی، رنگهای سرامیکی و … است.
مضرات سقز
زیاده روى در خوردن میوه بنه و سقز، باعث زخم شدن دهان و کم اشتهایى میشود

درمان دردهای استخوانی و ماهیچه ای
– درمان استخوان درد
– درمان پا درد
– درمان گرفتگی عضلات و ماهیچه ها
– درمان آرتروز
– درمان سیاتیک
– درمان زانو درد
– درمان روماتیسم
– درمان دردهای مزمن
– درمان کمر درد
– کمک به ترمیم محل شکستی استخوان
شیره سقز سفید بعنوان یک داروی گیاهی است که از دیدگاه حکمای طب سنتی مالیدن شیره سقز سفید میتواند به درمان واریس ،استخوان درد، پا درد، گرفتگی عضلات، آرتروز، سیاتیک، زانو درد، روماتیسم، ترمیم محل شکستگی ها و دردهای مزمن عضلانی و ماهیچه ایی کمک کند. این شیره توسط عطاران مجرب، بدون بی حس کنندگی و بدون مُسکن تهیه شده است و صرفا بعنوان داروی گیاهی درمانی برای انواع دردهای استخوانی و عضلانی می باشد. شیره سقز به علت داشتن ویتامین D و املاح زیاد مخصوصا کلسیم براى درمان درد استخوان، ترمیم شکستگی استخوان، تقویت بافت استخوان و پیشگیرى از نرمى استخوان موثر هست. شیره سقز جدا از خاصیت ضد دردی و ضد آرتروزی، سیاهرگها و عضلات پا را در به حرکت درآوردن موثر خون کمک کرده و باعث تخلیه خون از رگ ها می شود که باعث می شود واریس بتدریج از بین برود.
سقز ضد عفونی کننده قوی است که می تواند به درمان میخچه کمک کند. این روغن به پوست به سرعت نفوذ میکند، بنابراین سریعتر درمان میشود قرار دادن یخ در یک پارچه نازک و ماساژ منطقه آسیب دیده با آن را برای دو دقیقه. خشک کردن منطقه و مالش با روغن سقر در محل مورد نظر و رویش را می بندیم شب این کار رامیکنیم و تا صبح میماند روش دیگر، کمی روغن نارگیل خالص را در مایکروویو ذوب کرده. مخلوط را در یک قاشق غذاخوری روغن سقز و دو قاشق غذاخوری روغن کافور میریزیم تا سرد شود سپس پای خود را در آب گرم بمدت چند دقیقه گذاشته این کرم را میزنیم. .بقیه کرم را در یک ظرف در بسته گذاشته روزی ۲-۳ بار تکرار میکنیم .