شروع بازی را می توان به گذشته های دور ، حتی از بدو پیدایش انسان نسبت داد . در حقیقت بازی جزئی از زندگی انسان از بدو تولد تا زمان مرگ است . انسان از نظر فیزیولوژیکی نیاز به جنبش و حرکت دارد و بازی جزء مهم این جنبش و حرکت است . انسان برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیاز به تفکر دارد و بازی خمیرمایه تفکراست .
فعالیت های دسته جمعی در بازی های کودکان کمک می کند تا به بیان احساسات که از روح لطیف و بی آلایش آنها سرچشمه می گیرد ، بپردازد . هیجانات ، کمبودها و ترس های خود را از دل بیرون بریزند و به فراموشی بسپارند . بازی عمده ترین شکل فعالیت کودک و مناسب ترین آن بروز و رشد استعداد ایجادگری او به شمار می رود . بازی در کودک تحول ایجاد می کند . بازی نقش بزرگی در زندگی و رشد کودک دارد ، تامین خوشبختی کودکان وظیفه است .
بر خلاف نظریات گذشتگان که بازی را تنها وسیله ای برای صــرف انـــــــرژی مازاد بدن می دانستند ، کودکان به هنگام بازی بخشی از نیروی فکری و بدنی خود را به کار می گیرند و بازی را بخشی از زندگی عادی خــــویش به حساب می آورند . ولی نباید فراموش کرد که در این نوع فعالیت ها کودک به هیچ وجه خود را مجبور به انجام آن احساس نمی کند و از آن لذت می برد اما بعضی کودکان به ورزش و تحرک جسمی علاقه کمی دارند . بهترین راه حل برای این مسئله این که والدین علت علاقمند نبودن کودک خود را دریابند . باید در مرحله اول مستقیما " با او صحبت کنید. شناخت دلایل عدم تمایل کودکان به ورزش می تواند به شما کمک کند تا سریعتر به راه حل برسید .
بسیاری از بازی ها و ورزش ها برای کودک پیش از دبستان مناسب نیست . چون سنخیت آنها از نظر توانایی فیزیکی ، تمرکز ویادگیری رشد کافی نکردند . به این ترتیب به دلیل ناکام ماندن در انجام بازی صحیح از سوی همسالان ، دور شده و از فعالیت متنفر می شود . در این گونه موارد پیشنهاد می شود بازی ها را والدین در منزل با فرزندان خود انجام دهند و او را تشویق کنند . کودک خارج از نگاه همسالان و دور از آنها ، با تشویق شما به سرعت قواعد بازی را فرا گرفته و در محیطی امن توانایی های خود را بروز می دهد . ادامه این کــــــار به افزایش تمایل به ورزش کردن منجر می شود .
کودکان دبستانی که به ورزش کردن علاقه ندارند ، اغلب از دیدن باخت همسالان خود در یک بازی عصبی می شوند . آنها برد و باخت و تحمل باخت را بدترین جنبه ورزشی و بازی می دانند و از آن تا جایی که بتوانند کنار می گیرند . در این موارد بهتر است والدین فرزندان را در کلاس های ورزشی ثبت نام کنند . ورزش های غیر رقابتی و انفرادی اولین گام است .
هرچه سن کودک بالاتر می رود ، جنبه های رقابتی ورزش برای او اهمیت بیشتری پیدا می کند ، به شرط اینکه قبل از آن علاقه به ورزش از قبل در خاطر او باشد .
اغلب بچه ها تا سن 11 و 12 سالگی به ورزش های رقابتی علاقه نشان نمی دهند - ورزش هایی چون شنا ، ژیمناستیک ، دوچرخه سواری از جمله فعالیت هایی هستند که جنبه رقابت ندارند .
نقش مدیران در توسعه ورزش مدارس : مدیران مدارس به عنوان یکی از اعضای تیم تعلیم و تربیت دانش آموزان وظیفه دارند زمینه های مساعد را برای اجرای برنامه های تربیت بدنی در مدارس فراهم آورند . آنان باید ضمن پیش بینی امکانات فیزیکی لازم ، اختصاص دادن زمان کافی به هر دو بخش فعالیت های ورزشی ، متن برنامه ( برنامه درسی ) و فوق برنامه بر آنان نظارت منطقی داشته باشند . یعنی نه تنها مدیران باید از نقش و اهمیت تربیت بدنی در رشد یکپارچه دانش آموزان آگاهی کامل داشته باشند و بر این اساس به تربیت بدنی و نیازهای آن به حد کافی توجه نمایند ، بلکه باید تلاش کنند تا امکانات ورزشی و فضای مدرسه علاوه بر ساعات موظف درسی ، در ساعات تعطیلی در صورت لزوم در اختیار فوق برنامه تربیت بدنی دانش آموزان قرار گیرد .
همچنین مدیران موظفند تا پیش بینی لازم را برای ایمن سازی فضاهای ورزشی انجام دهند و نظارت هماهنگ با قوانین و مقررات را بر کمیت و کیفیت داشته باشند .
از دیگر وظایف مدیران ، تامین وسایل و امکانات مصرفی و نگهداری و رفع نواقص مربوط به این وسایل و همچنین پیش بینی لازم برای توسعه و بهبود امکانات داشته باشند . برای انجام هر چه بهتر چنین وظیفه ای مدیران باید به اهمیت پدیده تربیت بدنی و اثرات مفید آن اعتقاد کافی داشته باشند بدیهی است در غیر این صورت معلمان مدارس موظفند با حداقل امکانات که به مرور زمان ، از کیفیت و کمیت آنها کاسته می شود ، اکتفا کرده و برنامه های خود را اجرا نمایند .احتمالا " در بین دانش آموزان ، کودکانی هستند که بدلایل مختلـــــــف ( بیماری خاص ، معلول جسمی ، و .... ) امکان فعالیت ورزشی را نداشته باشند . در این راستا و به لحاظ بالا بردن روحیه چنین افرادی ، مدیران باید امکاناتی را برای ایشان فراهم کنند تا همراه با سایر همسالان – هم کلاسی در زمان های انجام ورزش به رقابت بپردازند . به نظر بازی های فکری – هیجانی و گروهی که فعالیت نداشته باشند ، توصیه می شود ( شطرنج و.. )
نقش والدین :
علاوه بر مدیران و معلمان ورزش ، والدین نیز می توانند نقش تعیین کننده ای در حمایت از مدارس برای اجرای موثر برنامه های تربیت بدنی داشته باشند . والدین نیز مانند مدیران ، معلمان و سایر دست اندرکاران باید از اهداف تربیت بدنی و نقشی که این پدیده سازنده در رشد و تکامل فرزندانشان دارد ، مطلع باشند و با تشویق آنان به تحرک در فعالیت های بدنی و ورزش مدرسه ، فرصت های بیشتری را برای فعال بودن آنان فراهم آورند .
همچنین والدین می تــــــــوانند با شرکت در فعالیت های ورزشی و بهره مندشدن از مزایای جسمانی و روانی آن ، خود نیز الگویی مناسب برای فرزندانشان باشند . علاقمندشدن والدین به ورزش می تواند انگیزه لازم را برای زیرنظر داشتن فعالیت های ورزشی فرزندان خود در مدرسه تقویت کند .
به طور کلی ، باید پذیرفت که معلمان تربیت بدنی برای درک بهتر دانش آموزان و نیازهای ورزشی و حرکتی آنان ، به کمک والدین احتیاج دارد .
زنگ ورزش در هوای سرد :
محققان معتقدند که درصورت رعایت نکات مطرح شده درخصوص ورزش و فعالیت بدنی درهــــــــــوای سرد ( پوشش ، غذای گرم و چربی دار ، نداشتن بیماری خاص و سرماخوردگی و.. ) مقاومت بدن درسایر فصول نسبت به انجام حرکات ورزشی حتی از نوع سنگین بالاتر می رود و بدن بهتر می تواند خود رابه شرایط موجود تطبیق دهد.همچنین علاوه بربالارفتن استقامت ، قدرت بدنی فرد نیز افزایش می یابد .
تغییرات بدن در فصل سرد :
درهنگام سرما عضلات معمولا " حالت منقبض شده دارند . فشـــارخون به جهت انقباض رگ ها ، کاهش می یابد درنتیجه اکسیژن رسانی به بافت ها کم شده و فرد احساس سرما می کند . به همین سبب ، ورزش در مدارس و دراین گــــونه آب و هوا به گونه ای توصیه می شود که دانش آموز به نحوی باید بدن خود را با شرایط موجود سازگار و به شکل ارام ، خود را گرم کند تا عضلات شکل اولیه خود را پیدا کرده ، فشار خون افزایش یابد و با افزایش جریان خون درجه حرارت بدن بالا می رود .
پس از انجام ورزش چه باید کرد :
پس از انجام فعالیت ورزشی به جهت عرق کردن و وجود هواس سرد ، دانش آموز بیشتر در معرض سرماخوردگی قرار می گیرند و باید سریعا " به یک مکان گرم هدایت شود تا به راحتی بتواند لباس های خود را تعویض نماید و در این جا به اولیاء و دانش آموزان توصیه می شود که بعد از ورزش نه تنها تا حداقل یک ربع پوشش خود را کم نکنند بلکه به داخل
کلاسی که گرم است بروند تا بدن به دمای میانگین برسد .
ورزش و فعالیت برای دانش آموزانی که ممنوع اســت :دانش آموزان مبتلا به آسم در کلیه فصول ، مخصوصا " فصل سرد ، چون به دلیل کاهش جریان خون ، اکسیژن در دسترس اندام ها کاهش می یابد ، لذا در این زمینه قبل از هر گونه فعالیت ورزشی با پزشک معالج مشورت نموده و دستورالعمل لازم به دانش آموزان فوق و معلم ورزش داده شود .