#کوارک،
یک ذره بنیادی و یکی از اجزای پایهای تشکیلدهنده ماده است. کوارکها با
هم ترکیب میشوند تا ذرات مرکبی به نام #هادرون را پدید آورند که
پایدارترین آنها پروتون و نوترون، اجزای تشکیلدهنده هسته اتم هستند.
به
خاطر پدیدهای که به حبس رنگ معروف است، کوارکها هیچگاه به صورت انفرادی
یافت نمیشوند و مستقیما قابل مشاهده نیستند؛ آنها را فقط میتوان درون
هادرونهایی مانند باریونها(که نمونههای آنها پروتون و نوترون هستند) و
مزونها یافت.
به همین دلیل بیشتر دانش ما از کوارکها از مشاهدات خود هادرونها نتیجهگیری شدهاست.
کوارکها
ویژگیهای ذاتی گوناگونی دارند که بار الکتریکی، بار رنگ، اسپین و جرم از
جمله این ویژگیها میباشند. کوارک تنها ذره بنیادی از مدل استاندارد فیزیک
ذرات است که هر چهار برهمکنش بنیادی را تجربه میکند. به این برهمکنشها
نیروهای بنیادی(الکترومغناطیس، هستهای قوی، هستهای ضعیف، گرانش) نیز گفته
میشود. همچنین کوارک تنها ذرهای است که بار الکتریکیاش مضرب صحیحی از
بار بنیادی نیست.
#گلوئون(
Gluon)، ذرهای است که بین کوارکها مبادله میشودتا آنها را به هم پیوند
دهد. به این ترتیب گلئونها به طور غیرمستقیم مسئولیت جذبه بین پروتونها و
نوترونها در هسته اتم را به عهده میگیرند. گلوئون از کلمه glue به معنای
چسب گرفته شده است. #بوزون
هیگز (Higgs boson) یا سازوکار BEH معروف به ذرّهٔ خدا، یک ذره بنیادی
اولیه دارای جرم است که وجود آن توسط مدل استاندارد فیزیک ذرات اثبات
شدهاست.. مشاهده تجربی این ذره باعث شد دانشمندان بتوانند درباره چگونگی
جرمدار شدن ماده توسط ذرات بنیادی بدون جرم دیگر، توضیح دهند. به طور خاص،
بوزون هیگز، میتواند دلایلی برای تفاوتهای بین فوتون که بدون جرم است و
بوزونهای W و Z که نسبتاً پرجرم هستند، ارائه کند. جرم ذرات بنیادی،
تفاوتهای بین الکترومغناطیس (که توسط فوتونها ایجاد میشود) و نیروی
هستهای ضعیف (که توسط بوزونهای W و Z ایجاد میشود) در ساختار
میکروسکوپیک (و بهطبع ماکروسکوپیک) ماده مؤثر هستند؛ بنابراین، بوزون هیگز
یک مؤلفه بسیار مهم در دنیای مادهاست.
در
۴ ژوئیه ۲۰۱۲ سرن (CERN) در سمیناری اعلام کرد، که یک بوزون معادل ۱۲۵
گیگا الکترون ولت دردو اسپکترومترجداگانه کشف و مشاهده شدهاست.بوزن هیگز
،ذره خدا
مدل استاندارد ذرات بنیادی