دانستنیها

مولکول اخلاق در مغز
دانشمندان موفق به کشف مواد شیمیایی موجود در مغز شدند که می‌توانند بر میزان بخشندگی یا مغرور بودن شخص اثر بگذارند.
در سال‌های اخیر، دانشمندان به دنبال شناسایی نقش اکسی‌توسین بوده‌اند که "مولکول اخلاق" نیز لقب گرفته است.
در یک آزمایش تحت عنوان بازی اولتیماتوم، به یکی از دو شخص حاضر در نمونه موردی 100 دلار داده شد و به وی گفته شد که باید این مبلغ را با شخص دیگر تقسیم کند. چنانچه شخص دوم از این تقسیم ناراضی باشد می‌تواند از پذیرش آن امتناع ورزد، اما پس از این امتناع پول غیب می‌شود و هیچ‌ کدام از آن‌ها به آن نمی‌رسند.
 پاول کاز، عصب‌شناس دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به همراه همکارانش صورت‌های مختلف این آزمایش را انجام دادند. در یکی از این آزمایشات اکسی‌توسین به شرکت‌کنندگان داده و مشخص شد که سهیم کردن دیگران توسط آن‌ها تا 80 درصد افزایش یافت.
این دانشمندان دریافتند که اکسی‌توسین که زمانی به عنوان هورمون ترشح‌شده طی تولد و شیرخوارگی شناخته شده بود، نقش مهمی در ارتقای رفتار اجتماعی ایفا می‌کند. این ماده همچنین به عنوان یک انتقال‌دهنده عصبی یا پیام‌رسان بین سلول‌های مغز عمل می‌کند.
 به گفته زاک، اکسی‌توسین به ویژه همدردی را ارتقا می‌دهد و هنگامی که این ماه از شخصی منع می‌شود، وی در بروز رفتار گناه‌آمیز یا خودخواهانه بیشتر از خود تمایل نشان می‌دهد.
به ادعای این دانشمند، هورمون تستوسترون از ترشح اکسی‌توسین ممانعت می‌کند و در آزمایشات صورت گرفته هنگامی که به مردان تستوسترون داده شد، آن‌ها طی انجام آزمایش، 27 درصد کمتر نسبت به دیگران بخشنده بودند.
با این حال علی رغم این اثر، گفته می‌شود هورمون مزبور در حفظ نظم اجتماعی کمک می‌کند و در واقع افراد با سطوح بالای این ماده تمایل دارند که اشخاص حریص و عاری از رفتار همکاری‌گونه را تنبیه کنند.
هم‌اکنون تحقیقات دیگری با موضوع کنکاش نقش اکسی‌توسین و اثرات پیچیده این پیام‌ رسان شیمیایی که "داروی عشق" نیز نامیده می‌شود، در حال انجام هستند.

اثرات هورمون اکسی‌توسین بر بدن
هورمون اکسی توسین به نام هورمون عشق، هورمون افزایش‌دهنده اعتماد، هورمون همدلی با دیگران، هورمون کاهنده اضطراب و استرس و هورمون افزایش دهنده ارتباط اجتماعی شناخته شده است.
اکسی توسین (Oxytocin Hormone) توسط غده هیپوتالاموس تولید می شود و در غده هیپوفیز ذخیره می شود.
هورمون اکسی توسین به نام هورمون عشق، هورمون افزایش‌دهنده اعتماد، هورمون همدلی با دیگران، هورمون کاهنده اضطراب و استرس و هورمون افزایش دهنده ارتباط اجتماعی شناخته شده است.
این هورمون به مقدار زیاد در زنان شیرده تولید می شود و باعث ترشح شیر مادر در سینه ها، بعد از تولد نوزاد می گردد.
اکسی توسین طی مقاربت زناشویی نیز در بدن آزاد می شود.
این هورمون ممکن است عملکرد اجتماعی افراد مبتلا به اوتیسم را بهبود بخشد.
هورمون اکسی توسین باعث انقباض رحم و سهولت زایمان می شود و بعد از تولد نوزاد، خونریزی زایمان را کنترل می کند.
 
ارتباط اکسی توسین با افسردگی پس از زایمان
زنان بارداری که مقدار کمی هورمون اکسی توسین در بدنشان دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی بعد از زایمان قرار دارند.
آزمایش خون طی سه ماهه سوم بارداری، برای اندازه گیری هورمون اکسی توسین انجام می شود.
علائم افسردگی پس از زایمان عبارتند از : استرس، عدم علاقه به نوزاد، عدم اعتماد بنفس، عدم رضایت از زندگی، عدم تحرک و نداشتن انرژی، تغییر اشتها و وزن، مشکل در خوابیدن و فکر خودکشی.
 
ارتباط اکسی توسین با رفتار پدر و مادر
مطالعات قبلی نشان‌دهنده رابطه هورمون اکسی توسین با رفتار والدین می باشد.
- پدرانی که اسپری اکسی توسین را دریافت می کنند، بیشتر با کودکانشان بازی می کنند و کمتر رفتارهای خشمگین نسبت به آنها دارند.
- مادرانی که مقدار زیادی اکسی توسین در بدنشان دارند، با کودکانشان به نرمی صحبت می کنند، بیشتر به نوزادشان لبخند می زنند، عاشق کودکان و دارای صورت بشاش می باشند.
دریافت هورمون اکسی توسین در بیماران مبتلا به اوتیسم باعث ایجاد رفتار اجتماعی مناسب، بهبود مهارت های اجتماعی و به طور کلی بهبود عملکرد مغز می گردد
ارتباط اکسی توسین با تک‌همسری
مطالعات جدید در مجله عصب شناسی نشان داد که مردانی که هورمون اکسی توسین را دریافت می کنند، تمایل دارند که تنها یک زن اختیار کنند.
 
ارتباط اکسی توسین با اوتیسم
محققان به این نتیجه رسیدند که میزان هورمون اکسی توسین در کودکان مبتلا به اوتیسم، بسیار کم می باشد.
دریافت هورمون اکسی توسین در بیماران مبتلا به اوتیسم باعث ایجاد رفتار اجتماعی مناسب، بهبود مهارت های اجتماعی و به طور کلی بهبود عملکرد مغز می گردد.
 
ارتباط اکسی توسین با شادی
افزایش مقدار اکسی توسین در بدن، برای زنان شادی، خوشحالی و سلامتی را به ارمغان می آورد.
اکسی توسین موجب رضایت، مثبت اندیشی و تقسیم شادی و رفاه با دیگران می گردد.

هورمون عشق
سال‌هاست که علم در حال کاوش منشأ عصبی- زیستی احساسات ماست. داستان پریان پر است از عشق در اولین نگاه، ازدواج، بچه‌دار شدن، خوشبخت زندگی کردن و مرگ.
 باوجود مشغله‌های دنیای امروز، داشتن چنین زندگی‌ای، آرزوی هر زوجی است...
همه مرد و زن‌هایی که با هم ازدواج می‌کنند، دوست دارند زندگی‌شان دوام داشته باشد. دانش امروز نشان می‌دهد احتمالا نوع عمل هورون‌های ما در داشتن یک زندگی سعادتمند دخیل هستند.
در اولین برخورد، بدن شما و فرد مقابلتان اطلاعات متفاوتی را رد و بدل می‌کنند. تبادل اطلاعات با فرومون‌ها، نوعی ترکیبات حیاتی که از غدد لنفاوی زیر بغل، اطراف اندام‌های جنسی  ترشح می‌شوند، انجام می‌‌گیرد. فرومون‌های آزاد شده از بدن فرد این اطلاعات را به طرف مقابل در غده‌ای واقع در زیربینی انتقال می‌دهند. به دلیل همین ترکیب های حیاتی است که هر فردی بوی مخصوص به خود را دارد و طرف مقابل قادر به تشخیص این بوست. زنان بهتر از مردان می‌توانند از روی بوی بدن افراد به اطلاعات آنها دست پیدا کنند و مثلا میزان جاذبه جنسی یا خیانتکار بودن یا نبودن مردان را تشخیص دهند.
بعد از طی مرحله نخست، در صورتی که نگاه، خنده یا ژستی از فرد مقابل باعث جذب زن یا مرد شود، شخص احساس می‌کند عاشق طرف مقابل است. دلیل آن هم افزایش آدرنالین در بدن است که فعالیت مغزی را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود فرد احساس خوبی داشته باشد. وقتی فردی حس می‌کند عاشق طرف مقابل شده، حالت سرخوشی به او دست می‌دهد و این حالت نتیجه فعالیت فنیل اتیل آمین یا نوعی آمفتامین مغزی طبیعی است که در شکلات هم وجود دارد و انرژی و اشتیاق فرد را افزایش می‌دهد. البته اثر فنیل اتیل آمین دوام چندانی ندارد و برای اینکه این حالت در فرد بماند به فعالیت‌هایی نیاز است تا دوباره سبب ترشح آن شوند.
طبیعت برای آنکه شما را همچنان مجذوب همسرتان نگه دارد، ماده دیگری در گنجه دارد. دوپامین، حامل عصبی، مسبب حس خوشبختی و آرامش است. اکسی توسین هم هورمونی است که «بانوی عشق» لقب گرفته است. صدای فرد مورد علاقه، خاطرات شیرین، حتی یک نگاه مهربان باعث ترشح این هورمون در بدن می‌شود. اکسی توسین به‌مقدار بسیار زیادی در اولین رابطه عاشقانه در بدن ترشح می‌شود و البته این هورمون عامل انقباض‌های دوره زایمان است.
وقتی دو نفر به هم وابسته می‌شوند و اعتماد کامل بینشان شکل می‌گیرد، ترشح این هورمون در بدن آغاز می‌شود و در حقیقت می‌توان گفت این هورمون جزو معدود هورمون‌هایی است که ترشح آنها نه تنها دلایل فیزیولوژیک، بلکه احساسی دارد. اکسی توسین باعث وابسته شدن و عشق دو فرد به هم می‌شود و افراد را به داشتن رابطه زناشویی مکرر، یک زندگی بادوام، داشتن فرزندان و...ترغیب می‌کند. شاید این سوال در ذهنتان پیش بیاید که با وجود ترشح این هورمون، چطور همسران عشق را فراموش می‌کنند و جدا می‌شوند؟
در جواب باید گفت برای ترشح مداوم این هورمون لازم است که زوجین دینامیک و فعال باقی بمانند. به مرور زمان میزان دوپامین ترشحی بدن کاهش می‌یابد و از میزان اشتیاق کاسته می‌شود. برای افزایش آن لازم است زن و مرد خلاق باشند و مدام در مورد خاطرات یا آرزوهایشان صحبت کنند. هر جرقه‌ای می‌تواند سبب ترشح اکسی توسین شود. اگر جرقه‌ای نباشد، طبیعی است که به مرور آتش خاموش می‌شود.
برای تداوم زندگی، ایجاد خلاقیت و تازگی بر عهده جنس مونث است در غیر این صورت عشق به راحتی از بین می‌رود و کاری از دست هورمون‌ها برنمی‌آید.