طب سوزنی ، فواید و خطرات

طب سوزنی که به زبان چینی به آن ژن جیو (ZHEN JIU) گفته می‌شود مهم‌ترین شاخه طب سنتی چین است است که با فروکردن سوزن‌های بسیار نازک به نقاط خاصی از بدن که گذرگاه‌های انرژی دانسته می‌شوند باعث تسکین درد و یا درمان مشکل خاصی از بیمار می‌شود. براساس تئوری طب سوزنی، این نقاط خاص بر روی مسیرهای خاصی از بدن با نام گذرگاه قرار دارند که انرژی حیات که در زبان چینی به آن «چی» (QI) گفته می‌شود در آنها جریان دارد.
پس از آن که طب سوزنی نیز به مانند سایر روش های طب سنتی در دنیا، از سیستم های پزشکی و بهداشتی چین حذف و با طب کلاسیک جدید جایگزین شده بود، در زمان مائو و به دلیل کمبود پزشک در چین، مجدداً بر سر زبان ها افتاد.طب سوزنی از اواخر قرن بیستم توسط پژوهشگران مورد پژوهش جدی علمی قرارگرفته‌است، هم از جهت نحوه اثر آن و پایه‌هایش و هم از جهت اثرهای بالینی‌اش. در گذشته‌های نه چندان دور توافقی میان پزشکان و درمانگران بر علمی بودن و موثر بودن اثرهای ناشی از درمان طب سوزنی حاصل نمی‌شد اما اکنون با آزمایش‌های بالینی گوناگون بر اثبات‌پذیری درمان و تسکین بیماری‌های مختلف دیگر اثر طب سوزنی چیزی فراتر از دارونما گشته‌است.

تاریخچه طب سوزنی
سازمان بهداشت جهانی و موسسه ملی سلامت آمریکا نام بیش از سی بیماری را در زمره موارد حیطه درمان توسط طب سوزنی اعلام کرده‌اند.
تاریخچه استفاده از طب سوزنی در کشور چین به دوران نوسنگی باز می‌گردد که در آن زمان از سنگ‌هایی نوک تیز به نام «بیان شی» استفاده می‌شد. سوزن‌های سنگی طب سوزنی مربوط به پنج هزار سال پیش توسط باستان‌شناسان در کشور چین کشف شده‌است. نخستین کتاب چینی که در آن در مورد طب سوزنی بحث شده‌است کتاب «طب داخلی کلاسیک امپراتور زرد» می‌باشد که در حدود ۲۳۰۰ سال پیش نوشته شده‌است. یان کتاب از انواع سوزن‌های فلزی، گذرگاه‌های انرژی در بدن و نقاط خاص بر روی آنها، انواع روش‌های فروکردن سوزن در بدن و انواع بیماری‌هایی که می‌توان با استفاده از طب سوزنی آنها را درمان نمود بحث نموده‌است.
به باور طب سوزنی ریشه هر بیماری را می‌توان در اختلال بوجود آمده در الگوی انرژی حیاتی الکترومغناطیسی بدن جستجو کرد و بنابراین هر بیماری را می‌توان با اصلاح این الگو درمان نمود. این بدین معنی است که اگر بدن ما در هماهنگی با انرژیهای درونی خود باشد بطور طبیعی سالم خواهیم بود. در چنین شرایطی یاخته‌ها و دستگاه ایمنی بدنمان در حداکثر توانایی و ظرفیت برای مقاومت در برابر عوامل بیماری‌زا می‌باشد. هر بیماری نخست خود را به صورت یک اختلال در تعادل انرژی حیاتی در مسیرهای انرژی زیستی و همینطور اندام‌های حیاتی بدن نشان می‌دهد. چنانچه بیماری در این مرحله اولیه درمان نشود تبدیل به یک بیماری علامت دار یا اختلال عملکرد مزمن می‌شود.
تئوری یین و یانگ پایه‌ای ترین مفهوم در طب سوزنی می‌باشد. دراین طب باور براین است که جهان هستی از تعامل و ترکیب این دو نیروی متضاد به حیات خود ادامه می‌دهد. هر اندام بدن نیز در درون خود دارای بعد یین و یانگ می‌باشد. مجموعه یین و یانگ بدن در حالت بهینه و سلامت در تعادل است اما بیماری هنگامی عارض می‌شود که تعادل میان یین و یانگ بیش از حد نوسانهای معموال در شبانه روز برهم بخورد. در صورت افزایش یانگ (و کاهش یین) بیماری با طبیعت گرم و در صورت افزایش یین (و کاهش یانگ) بیماری با طبیعت سرد ظاهر می‌شود.

فواید و خطرات طب سوزنی
بر طبق نظریه سنتی چینی، طب سوزنی روشی است که توسط آن، جریان انرژی یا نیروی زندگی که به qi یا Chi معروف است، در بدن به توازن می رسد.
طب سوزنی، وارد کردن سوزن هایی بسیار نازک در نقاط خاصی از بدن است. منشأ آن منسوب به کشور چین است و قدمتش به هزاران سال می رسد. اما این طب در دهه های اخیر، محبوبیت قابل توجهی در ایالات متحده و اروپا پیدا کرده است.
طب سوزنی کانال ها و مجراهای عبور انرژی را تنظیم می کند که منجر به تعادل انرژی در بدن می شود.
در مقابل، پزشکان غربی، طب سوزنی را روشی مفید و موثر برای تحریک اعصاب و بافت های همبند می دانند. پزشکان غربی معتقدند که این تحریکات، باعث افزایش مسکن های طبیعی بدن و بهتر شدن جریان خون می شود.
طب سوزنی برای چه بیماری هایی موثر است؟
تاثیرگذاری طب سوزنی برای دردها و بیماری های زیر بیشتر است:
- تهوع ناشی از شیمی درمانی
- سردرد
- فیبرومیالژی (درد مزمن عضلات)
- درد زایمان
- درد کمر
- قاعدگی دردناک
- میگرن
- آرتروز
- درد دندان
- بیماری آرنج تنیس بازان
پزشکان غربی، طب سوزنی را روشی مفید و موثر برای تحریک اعصاب و بافت های همبند می دانند
هنوز به طور دقیق مشخص نشده که طب سوزنی چرا و چگونه میزان درد را کاهش می دهد.
مطالعات متعدد نشان داده است که طب سوزنی بر روی برخی افراد، اثر کمی دارد و یا بی اثر است. هر چند که نوع درمان استفاده شده برای برخی افراد نیز موثر بوده است.
خطرات طب سوزنی
چنانچه شما برای شروع درمان با طب سوزنی، نزد یک پزشک متخصص بروید، خطرات استفاده از این روش درمانی بسیار کم است. اما لازم است از برخی خطرات و عوارض جانبی احتمالی آن نیز آگاه باشید:
- درد، خونریزی یا کبودی در بخش های سوزن خورده
- صدمه به اعضای داخلی همچون ریه (در صورتی که سوزن با فشار و به صورت عمیق وارد شود)
-بیماری های عفونی مانند هپاتیت و ایدز (در صورت استفاده از سوزن های آلوده و استفاده شده)
بدن هر فرد، برای درمان، به نوع خاصی از طب سوزنی پاسخ مثبت می دهد. اما شرایطی وجود دارد که ممکن است عوارض را در بعضی افراد افزایش دهد:
- چنانچه از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، ممکن است کبودی بیشتری داشته باشید و حتی دچار خونریزی شوید.
- در برخی از انواع طب سوزنی، پالس های خفیف الکتریکی از طریق سوزن به بدن منتقل می شود که ممکن است در عملکرد قلب برخی افراد که از ضربان ساز استفاده می کنند، تداخل و اشکال ایجاد کند.
- زایمان زودرس، عارضه ای است که در اثر تحریکات برخی از انواع طب سوزنی بر خانم های باردار ظاهر شده است.