سفر
در زمان، به ایدهٔ حرکت بین لحظههای مختلف زمان گفته میشود که مشابه
حرکت بین مکانهای مختلف در فضا صورت می گیرد، و در آن امکان ارسال اشیا (و
در بعضی حالتها فقط اطلاعات) به زمان گذشته و آینده وجود دارد.
با
این که از قرن نوزدهم، سفر در زمان همواره موضوع داستانهای علمی-تخیلی
بسیاری بوده است، و نیز سفر یک طرفه در فضا با استناد به پدیدهٔ پارادوکس
زمانی مبتنی بر سرعت در تئوری نسبیت خاص (که در پارادوکسهای دوقلو تشریح
شده است) و نیز پارادوکس زمانی جاذبه ای در نسبیت عام، تقریباً امکان پذیر
است، اما هنوز این که قوانین فیزیک امکان بازگشت به زمان گذشته را می دهند
یا نه مجهول مانده است. تاکنون امکان پذیر بودن یا نبودن سفر در زمان به
اثبات نرسیده است. به هر وسیلهای - چه تخیلی و چه فرضی - که برای سفر در
زمان به کار رود عموماً ماشین زمان گفته می شود.
بر پایه نظریه ی
نسبیت، با افزایش سرعت یک جسم، زمان برای آن جسم کندتر میگذرد. اگر با
سرعت نور با قطار حرکت کنیم زمان خیلی دیر تر می گذرد مثل این است که داریم
دور سیاه چاله ای بزرگ میچرخیم وبا این کار زمان بسیار دیر تر می گذرد و
اگر باسرعت نور یک هفته حرکت کنیم به 100 سال بعد می رویم .
کرمچاله
ها پدیده هایی نظری هستند که بین دو نقطه از فضازمان پیوند ایجاد
میکنند. برخی باور دارند که اگر بتوان کرمچاله ای یافت و در آن وارد شد و
به سوی دیگر آن رفت، قادر خواهیم بود تا به مکان و یا زمان دیگری سفر
کنیم. کرمچاله ها تاکنون به صورت تجربی مشاهده نشده اند. همچنین بسیار
ناپایدارند و تقریبا بلافاصله پس از تشکیل فرومیریزند و از بین میروند
در نتیجه امکان ورود به آن غیرممکن به نظر میرسد.
کرم چاله : یک
سکوی دیگر گذر از زمان است که میتواند در عرض چند ساعت ما را چندین سال
نوری جابجا کند. فرض کنید دو نفر دو طرف یک ملافه رو گرفته اند و میکشند.
اگر یک توپ تنیس بر روی ملافه قرار دهیم یک انحنا در سطح ملافه به سمت توپ
ایجاد میشود. اگر یک تیله به روی این ملافه قرار دهیم به سمت چاله ای که ان
توپ ایجاد کرده است میرود. این نظر اینشتین است که کرات آسمانی در فضا و
زمان انحنا ایجاد میکنند؛ درست مثل همان توپ روی ملافه. حالا اگه فرض کنیم
فضا به صورت یک لایه دوبعدی روی یه محور تا شده باشد و بین نیمه بالا و
پایین ان خالی باشد و دو جرم هم اندازه در قسمت بالا و پایین مقابل هم قرار
گیرد، آن وقت حفره ای که هر دو ایجاد میکنند میتواند به همدیگر رسیده و
ایجاد یک تونل کند. مثل این که یک میانبر در زمان و مکان ایجاد شده باشد.
به این تونل میگویند کرم چاله.
این امید است که یک کهکشانی که ظاهرا
میلیونها سال نوری دور از ماست، از راه یک همچین تونلی بیش از چند هزار
کیلومتر دور از ما نباشد. در اصل میشود گفت کرم چاله تونل ارتباطی بین یک
سیاهچاله و یه سفیدچاله است و میتواند بین جهان های موازی ارتباط برقرار
کند و در نتیجه به همان ترتیب میتواند ما را در زمان جابجا کند. آخرین راه
سفر در زمان ریسمانهای کیهانی است. طبق این نظریه یک سری رشته هایی به
ضخامت یه اتم در فضا وجود دارند که کل جهان را پوشش میدهند و تحت فشار خیلی
زیادی هستند. اینها هم یه نیروی جاذبه خیلی قوی دارند که هر جسمی را سرعت
میدهند و چون مرزهای فضا زمان را مغشوش میکند لذا میشود از انها برای گذر
از زمان استفاده کرد.
تئوری کورت گودل
کورت گودل در 1944
میلادی، توضیحی از جهان یافت که در معادلات میدان اینشتین صدق میکند و از
نظر تئوریک میتوان در آن به عقب برگشت. تمام استدلالهایی که برای رد
الگوی گودل، چه بر پایه ریاضیات و چه بر پایه فلسفه، بیان شده است شکست
خوردهاند.
پارادوکس پدربزرگ
پارادوکس پدربزرگ یکی از پرسش هائی است که همیشه درباره ی امکان سفر در زمان مطرح بوده است این بوده که اگر کسی به گذشته سفر کند و یکی از عاملهای وجود خودش را از بین ببرد (برای مثال پدربزرگش را) در آن صورت او دیگر وجود نخواهد داشت تا به گذشته برود و آن کار را انجام دهد.