لینک ویدئو شرح حدیث از کلام استاد الهی قمشه ای
روایتی را از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل می کنند که حضرت فرمودند:
خداى عز و جل به چیزى که نیکوتر از عقل باشد پرستش نشده است و مؤمن خردمند نگردد تا آنگاه که ده خصلت در او گرد آید:
1. به نیکی او امیدوارى باشد
2. مردم از شر و بدی او در امان باشند؛ یعنی خیالشان راحت باشد که او به کسی بدی و ستم نمی کند.
3. کمترین خوبى دیگران را بسیار بزرگ می شمارد.
4. خوبی فراوان خود را بسیار اندک می بیند.
5. در تمام عمر خود از دانشجویی و طلب علم خسته نمی شود.
6. از مراجعه نیازمندان به نزد او ناراحت نمی شود.
7. خوارى و فروتنی را از سربلندى دوست تر داشته باشد.
8. تنگدستی را از ثروتمندى دوست تر دوست تر داشته باشد.
9. بهره اش از دنیا همان خوراک روزانه باشد.
10. دهم، چه دهمی!
کسی را نبیند مگر آنکه با خود گوید: که از من بهتر و پرهیزکارتر است.
که مردم دو قسم بیشتر نیستند؛
مردمى که واقعا از او بهتر و پرهیزکارتر هستند.
و قسم دیگرى که از او بدتر و پستتر است.
پس چون کسی را بیند که از او بهتر است و پرهیزکارتر براى او فروتنی کند تا مگر به مقام او برسد
و چون کسی را که بدتر و پست تر از او است ملاقات کند گوید: نیکی این شخص
در نهان است و بدى اش در عیان و شاید فرجام کارش خیر باشد.
پس چون چنین کرد بزرگواریش والاتر شود و بر اهل زمان خود سرور گردد.
متن عربی حدیث
عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ:
قَالَ: رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَمْ یُعْبَدِ اللَّهُ
عَزَّ وَ جَلَّ بِشَیْءٍ أَفْضَلَ مِنَ الْعَقْلِ
وَ لَا یَکُونُ الْمُؤْمِنُ عَاقِلًا حَتَّى یَجْتَمِعَ فِیهِ عَشْرُ خِصَالٍ
1. الْخَیْرُ مِنْهُ مَأْمُولٌ
2. وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ
3. یَسْتَکْثِرُ قَلِیلَ الْخَیْرِ مِنْ غَیْرِهِ
4. وَ یَسْتَقِلُّ کَثِیرَ الْخَیْرِ مِنْ نَفْسِهِ
5. وَ لَا یَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ الْعِلْمِ طُولَ عُمُرِهِ
6. وَ لَا یَتَبَرَّمُ بِطُلَّابِ الْحَوَائِجِ قِبَلَهُ
7. الذُّلُّ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْعِزِّ
8. وَ الْفَقْرُ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الْغِنَى
9. نَصِیبُهُ مِنَ الدُّنْیَا الْقُوتُ
10. وَ الْعَاشِرَةُ وَ مَا الْعَاشِرَةُ
لَا یَرَى أَحَداً إِلَّا قَالَ هُوَ خَیْرٌ مِنِّی وَ أَتْقَى
إِنَّمَا النَّاسُ رَجُلَانِ فَرَجُلٌ هُوَ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَى وَ آخَرُ هُوَ شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَى
فَإِذَا رَأَى مَنْ هُوَ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَى تَوَاضَعَ لَهُ لِیَلْحَقَ بِهِ
وَ إِذَا لَقِیَ الَّذِی هُوَ شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَى قَالَ عَسَى خَیْرُ
هَذَا بَاطِنٌ وَ شَرُّهُ ظَاهِرٌ وَ عَسَى أَنْ یُخْتَمَ لَهُ بِخَیْرٍ
فَإِذَا فَعَلَ ذَلِکَ فَقَدْ عَلَا مَجْدُهُ وَ سَادَ أَهْلَ زَمَانِهِ.