دانستنیها

لینک دانلود کل مطلب و تصاویر 35 صفحه

کیف سنگی موجود در تمدن باستانی جیرفت و بابل و مایا و .... چیست؟

تمدن دقیانوس جیرفت
تمدن جیرفت مربوط به 7000 سال پیش (کهن‌تر از تمدن بین النهرین) است. و به این طریق به عنوان کهن ترین تمدن شرق شناخته می‌شود که در دشت خوش آب و هوا و حاصلخیز هلیل رود سکنی داشته‌اند.
تمدن بزرگ «ارت» در حاشیه رودخانه هلیل رود و کنار شهر تاریخی دقیانوس یکی از بزرگ‌ترین حلقه‌های تمدن بشری محسوب می‌شود و لوح‌های یافت شده در تپه کنار صندل قدیمی‌ترین دست‌نوشته‌های بشری است که البته در کمال تعجب پس از سال‌ها از کشف هنوز رمزگشایی نشده است.
مارها و عقرب های فلزی زیادی در این منطقه به دست آمده که ثابت می کند قطعاً مردمان این تمدن درخشان آریایی نبوده و احتمالاً همچون اقوام غرب فلات، بومیان ایرانند، زیرا در فرهنگ آریایی مار موجودی مذموم و اهریمنی به شمار می آمده و در آثاری که پس از مهاجرت آریایی ها به فلات ایران به دست آمده کمتر با چنین آثاری رو به رو می شویم.
به اعتقاد کارگر، مردمان جیرفت را نمی توان آریایی دانست. این احتمال وجود دارد که جیرفت یکی از ایالت های تمدن عیلام بوده باشد. کتیبه ای وجود دارد که در آن از شهری سخن رفته است و این فرضیه مطرح است که با توجه به ویژگی های منطقه یادشده در کتیبه، آنجا ممکن است جیرفت باشد.

حلقه طلائی قدرت ایرانیان
در سال ۱۳۶۱ در ارجان بهبهان آرامگاهی مربوط به عیلامیان کشف شد. این آرامگاه حاوی تابوتی بزرگ از جنس برنز بود. به همراه این تابوت یک حلقه طلایی، نود و هشت دگمه زرین، یک خنجر، یک میله نقره‌ای، تنگ و ساغر و سینی برنزی، ده ظرف استوانه‌ای شکل پیدا شد. اطلاعات بد ست آمده ازمنابع تاریخی نشان میدهدکه ارجان در هزاره دوم قبل از میلاد از فرهنگ پیشرفته ای برخودار بوده است. بدین گونه خلاقیت وتوانائی هنرمندان چیره دست ارجانی را در هنر فلز کاری ،مجسمه سازی ،ومعماری بطور مستدل وغیر قابل تردیدی مدلل ساخت . کشف گور کیدین هوترون و اشیاء بدست آمده در آن یکی از وقایع مهم اکتشافات تاریخی ایران بشمار میرود .
طبق نوشته مجله اثر از انتشارات سازمان ملی حفاظت باستانی استفاده از تابوت فلزی در دوره ایلام تا کنون بی سابقه بوده است وباید پذیرفت که تا قبل از زمان کیدن هوترون به احتمال زیاد از تابوت فلزی استفاده نشده بود …تابوت آرامگاه ارجان از نظر فرم با تابوتهای سفالی دوره عیلام قا بل مقایسه بوده واز نظر تکنیک واجرای تزئینات میخهای برجسته در لبه پائینی وبالا و محل اتصال قطعات ان در نوع خود بی نظیر است …
تاکنون نظیر حلقه قدرت مکشوفه از داخل تابوت در هیچ کدام از حفریا ت علمی وکشفیات اتفاقی نه در ایران ونه در بین النهرین ،به دست نیامده است …بررسی نقش تزئینی روی دو صفحه قرینه این حلقه ، به صورت دو شیر روبرو با دو بال تزئینی ،که یک پای خود را بر یک پالمت مماس کرده اند ،وتزئینات فلس مانند زیر پای آنها ،حکا یت از بیا ن یک نفش قدیمی (سمبل قدرت ) ،که در بررسی هنر باستان از مشخصه هنر آشوری معرفی شده است،دارد .
در قسمت هلالی شکل حلقه شیارهایی است که انتهای آن به یک گل دوازده پر ختم میشود این حلقه دارای نوشته ای به خط میخی ایلامی است که ترجمه آن کیدین هوترون پسر کورلوش است وزن این حلقه ۲۳۷گرم است.
حلقه طلائی قدرت شیئ بی مانندی است،  که هنرمند هنر بی همانندش را در آن به نمایش گذاشته است،  کاربرد آن بدرستی مشخص نیست،  احتمالاً در مواقع رسمی و خاص فرمانروا آنرا بدست می گرفته است.
حلقه های قدرت هخامنشی توخالی هستند و احتمال وجود دعا و یا حرز و یا طلسم در آن ها دور از انتظار نیست.

توتم و توم پرستی چیست؟
توتِم‌ها اجسامی نمادین هستند که در اقوام بومی بیشتر قاره‌ها کاربردهای آیینی دارند. توتم معمولاً به عنوان یادمانی از نیاکان یک ایل یا طایفه عمل می‌کند و افراد طایفه توتم را دارای نیرویی برای حمایت و حفاظت از طایفه می‌دانند.
توتِم ‌باوَری شامل دو قانون و تابو مهم است :حیوان توتم را نباید کشت و با افرادی از جنس مخالف و از توتم مشترک نباید روابط جنسی برقرار کرد.

عَنخ، اَنخ یا آنخ یک نویسه در خط هیروگلیف مصری است
خواستگاه اصلی نماد انخ نامشخص است و هنوز بین مصر شناسان اختلاف وجود دارد. نظریه های زیادی در مورد طراحی نمادین این شکل وجود دارد که تعدادشان بیشتر از آن است که بتوان اینجا آورد. اما محدوده این نظریه¬ها از مهره¬های ستون فقرات یک گاو تا خورشیدی در بالای یک هرم امتداد دارد. حتی یک تئوری دیگر که بیشتر جنبه حدسی دارد ادعا می¬کند این شکل نمایشگر لقاح است. تئوری معقول¬تری می¬گوید این شکل پوشش یک مادر است و به زندگی پس از مرگ ارتباط دارد. حقیقت این است که شاید هیچ وقت نتوانیم با اطمینان در این مورد صحبت کنیم.
در تصاویر باستانی انخ از حلقه بالا نگهداری و جابجا می شده است.چیزی شبیه دسته همان به اسطلاح کیف سنگی ،شاید بتوان گفت انخ تکامل یافته همین کیف سنگی ها است و به همین علت بعد از آن در جایی دیده نشده است.

تعویذ چیست؟
در میان بسیاری اقوام از دیرباز باور به جن و موجودات تخیلی آسیب‌رسان رواج داشته و برای احساس امنیت در قبال آن‌ها برخی افراد ورد و ذکرهایی را نوشته و با خود همراه می‌کنند که به این وردها و نوشته‌ها بلاگردان (تعویذ) گفته می‌شود. گاه نیز به این منظور، گوهر، تکه سنگ، نگاره، سکه، آویزه، انگشتر، تندیس، گیاه یا جانور هم به کار می‌رود.
واژه عوذه یعنی چیز یا کسی که به آن پناه برده شود، و «تعویذ» یعنی در پناه درآوردن.

منظور از حرز چیست؟
حرز در لغت به معنای پناهگاه و چیزی است که باعث حفاظت می‌شود، و در اصطلاح به دعایی گفته می‌شود که برای حفظ از شیاطین، جن، ظلم ستمگران، گزندگان و ... است. برخی از حرزها قبل از وقوع ناگواریهای خاصی که ممکن است واقع شوند، خوانده می شود و برخی دیگر برای در امان بودن از تمام ناگواریها نوشته شده و به گریبان آویخته یا در جیب گذارده می‌شود.
تعدادی از این دعاها مشتمل بر کلمات یا خطوطی است که معنای آنها فقط برای امامان معصوم (علیهم السلام) روشن است. از اکثر پیشوایان معصوم شیعه (چون امام علی (علیه ‌السلام)، امام سجاد و امام رضا (علیهما السلام) حرزهایی روایت شده که سید بن طاووس در کتاب مهج ‌الدعوات مقدار قابل توجهی از آنها را نقل نموده است و در باب پنجم از حاشیۀ مفاتیح نیز مقداری از آنها به نقل از همان کتاب آورده شده است. برخی حرز ها در مقابله با طلسم و جادو استفاده می شود.
در زیر نمونه از حرز متداول ارائه شده است
 
حرز چهارده معصوم چیست؟
این گونه انگشترهای نقره حاوی حرزهای ائمه معصومین و بصورت حرزهای امام جواد(ع) و حرز پنج تن و حرز چهارده معصوم موجود است. بدین صورت که دعاهای حرز مخصوص بر روی پوست آهو نوشته شده و داخل آن قرار داده می شود. البته امروزه به دلایل مختلف منجمله کسب منفعت بیشتر و یا عدم امکان عمل قراردادن پوست آهو در این انگشتر عموما حرز روی کاغذ نوشته شده داخل آن قرار داده می شود.

طلسم  چیست؟
برگی از یک نسخه خطی در خصوص علم طلسمات مربوط به قرن سیزدهم، نوشته شده در تبریز.
طلسم نوشته‌ای از واژگان، شمارگان، اشکال و جداول است. زمان ماندگاری طلسم بسته به تعیین عامل و ارجاعات او به مبادی انرژی‌های غریبه است. تفاوت مهم میان دعا و طلسم، چگونگی فعال‌سازی آنها است. که دعا را به زبان مرسوم و کامل می‌نویسند، ولی در طلسم واژه‌هایی از دعا را با حروف مرموز می‌نویسند. به همین دلیل فهم نوشته‌های روی آن برای همه ممکن نیست.
معمولاً طلسم را بسته به عنصر وجودی شخصی که طلسم برای او نوشته می‌شود می‌نویسند. طبق تعاریف اساتید علوم غریبه عنصر وجودی هر انسان می‌تواند آب، خاک، باد و یا آتش باشد و طلسم شخصی را که مثلاً عنصرش آب است در رودخانه، دریا و یا چاه می‌اندازند. معمولاً در نوشتن طلسم از جدول اعداد ابجد کبیر و صغیر استفاده می‌کنند.
در مفهوم کلی و کاربردی طلسم شیئی است که: بنا بر پاره‌ای از باورها دارای خاصیت‌ها و ویژگی‌های جادویی و یا وابسته به مراسم مذهبیِ ویژه‌ای است که می‌تواند برای صاحب آن اقبال ارائه دهد و یا احتمالا او را از شر یا آسیب حفاظت کند.
نام
واژه طلسم از یونانی (τέλεσμα) به عربی (طِلَسم و جمعش طلاسم) و بعضی را اعتقاد بر آن است که کلمه طلسم مقلوب مسلط است و اصل آن عربی است و در اموری که تسلط یافتن مدّ نظر باشد کاربرد دارد و به همین صورت به فارسی و سپس به زبان‌های اروپایی مانند انگلیسی (talisman) راه یافته‌است.
تعریف
به باور معتقدان به طلسم، وقتی موضوع علم، تأثیر روح در روح باشد، سحر و وقتی تأثیر روح در جسم مدّ نظر باشد طلسم و وقتی تأثیر جسم در جسم مورد بحث باشد کیمیاء خوانده می‌شود.
تأثیر
از نظر معتقدین به طلسم، تأثیر طلسم در نتیجه کانونی یا متفرق کردن انرژی‌های موجود در مسیر واقعه‌ای است که دارندگان این علوم انجام می‌دهند.
ابزار
معمولاً طلسم را بر ابزاری که هماهنگی و همخوانی با موضوع دارند، ایجاد می‌کنند. در طلسم سیاه که برای از بین بردن شخص از آن استفاده می‌کنند، معمولاً مجسمه مومی شخص مورد نظر را درست کرده و بعد از آماده کردن فضای مناسب این عمل، سوزاندن بخورات، و خواندن ذکرهای مناسبه که روح عامل را در تجمیع انرژی‌ها و هیجانات لازمه یاری نماید، عامل با شمشیری که مخصوص این کار تهیه کرده سر مجسمه مومی را در لحظه قطعی از بدن جدا می‌نماید. ملاحظه می‌شود که در قتل عادی و مادّی هم از شمشیر و بریدن سر استفاده می‌شود.
انواع
مشهورترین طلسمات ایرانی عبارتند از: نظرقربانی، ببین و بترک، زبان ماهی، مازو، هفت مهره، دندان ببر، تربت‌دان، سم آهو، ناخن گرگ، گوز غلاغ، قاپ گرگ و دعای ام‌الصبیان.
 

تِفیلین
به تسمه نوار چرمی و جعبهٔ کوچکِ همراه آن که وسیله‌ای نیایشی در دینِ یهود است گفته ‌می‌شود و هنگام نماز و دعای روزانه به درگاه پروردگار، هر فردِ مذکری که به سن تکلیف یعنی ۱۳ سال و یک روز رسیده باشد، باید آن را به دست چپ و پیشانی خود ببندد تا پیوستگی و اتصال خود را به پروردگار نشان دهند.درون آنها ورقه‌های نازکی از پوست حیوانات حلال گوشت قرار دارد. روی آن 4 قطعه از مطالب تورات نوشته شده است.
 
در انتخاب متون و تصاویر دقت کردم به کسی بر نخورد.
برخی معرفی ها برای آشنایی و گسترش فکری بیشتر ارائه گردیده است.
امیدوارم در نهایت متوجه سیر تکامل این کیف سنگی شده باشید.
به اعتقاد من سیر تکاملی ، آیینی و مذهبی و اجتماعی و قدرت و پیمان و بیعت ....میان مردمان با هم و با حکام بوده است.
چیزی شبیه به احکام و اسناد دولتی و ملی و اقتصادی و مهر ها و انگشتر ازدواج......و گاهی ابزاری توتم گونه برای آرامش و پرستش.......

برای همراهی و تکمیل و اصلاح متن ، نظر و تفکر خود را ارسال نمایید
مجید غفوری
تابستان 1396
تلگرام:  metallurgydata@

ghfori@gmail.com