#غار_افلاطون
تمثیل
غار یا غار افلاطون تمثیلیست که توسط افلاطون در کتاب جمهور طرح شده و
برای توضیح نظریهٔ عالم مُثُل خود به کار بردهاست. این تمثیل به احتمالِ
خیالی بودن یا نادرست بودن تصورات و عقاید انسانها اشاره دارد.
ابتدا
یک غار را در نظر بگیرید، که در آن تعدادی انسان در حالی که به دیوار غل و
زنجیر شدهاند، به طوری که همیشه رویشان به سمت دیوار روبهرو بودهاست و
هیچگاه پشت سر خود را نگاه نکردهاند. در پشت این افراد آتشی روشن است و در
جلوی این آتش نیز مجسمههایی قرار دارند و هنگامی که حرکت میکنند سایهٔ
آنها بر دیوار روبهرو میافتد. در واقع این مجسمهها همان اعتقادات و
عقاید این گروه از افراد هستند که سایهٔ آنها بر روی دیوار منعکس میشود.
در
این میان، ناگهان زنجیر از پای یکی از این زندانیان که به سوی دیوار غار
نشستهاست بازمیگردد؛ و آن شخص به عقب برمیگردد و پشت خود را میبیند و
سپس از دهانهٔ غار به بیرون میرود. او تازه متوجه میشود که حقیقت چیزی جز
آن است که در داخل غار قرار داشت. در واقع، این جهانِ خارج همان عالم مثل
افلاطونی است که شخص، هنگامی که به آن میرسد متوجه میشود که حقایقِ جهان
چیزی جز این است و داخل غار کجا و خارج آن کجا! شخصی که به عالم خارج از
غار رفته و از آن آگاهی کسب کردهاست تصمیم میگیرد که به غار برگردد و
دیگران را نیز از این حقیقت آگاه کند؛ و هنگامی که به سوی آنان میرود تا
آنها را نسبت به جهانِ خارج آگاه کند و بگوید که حقیقت چیزی جز این است که
شما به آن دل بستهاید، با برخورد سرد زندانیان مواجه میشود، و آنان حرف
وی را دروغ میپندارند.
در واقع این نظریه افلاطون به این اشاره دارد که
خیر مطلق در جهان مثل است و اگر کسی میخواهد به اخلاقیات دست پیدا کند
باید به عالم مثل راه پیدا کند.که ارسطو با نقد این سخن میگوید:اگر این
عالم، سایه عالم مثل است و همه چیز عالم مثل خوب است پس بدی های انسان ها
ناشی از چه چیزی است؟
🆔 @dandanebabr : دانستنیهای شگفت انگیز